Psy zaprzęgowe to specjalne rasy, wywodzące się z dalekiej Alaski, Syberii i północnej Skandynawii. W dawnych stuleciach ich rolą było ciągnięcie sań z ludźmi, a także z transportem medycznym i żywnościowym. Dziś zadziwiają nas swoją siłą i sprytem, choć współcześnie pełnią zadanie psów rodzinnych, sportowych i rekreacyjnych. Nic dziwnego, są niezwykle przyjazne dla ludzi i śliczne. Co jeszcze warto wiedzieć o psach zaprzęgowych? Przeczytaj.
Psie zaprzęgi. Kilka faktów z historii
Historia psich zaprzęgów sięga kilku wieków wstecz, kiedy służyły one za siłę pociągową na dalekiej północy. Ciągnęły sanie z ludźmi, często z upolowaną zwierzyną, a niekiedy z transportem medycznym. Psy zaprzęgowe już wtedy zżyte były z człowiekiem. Eskimosi o nie dbali, karmili je, a one wiernie im służyły, ciągnąc zaprzęgi i ogrzewając ludzi podczas mroźnych nocy. Z tego względu właśnie w rejonach arktycznych wyhodowano specjalne rasy piesków, które są odpowiednie do pracy w zaprzęgu.
Czym charakteryzują się psy zaprzęgowe?
Są silne, mają gęstą sierść i należą do najszybszych psów. Dzięki temu nie marzną nawet podczas największych mrozów i dają radę prowadzić zaprzęg. Po długiej podróży są wprawdzie zmęczone, ale szybko się regenerują. Są to psy zwykle z grupy szpiców, wyróżniające się trójkątnymi sterczącymi uszami. Ich sierść jest zbudowana z podszerstka i długich włosów. Wyhodowano też rasy mieszane z chartów i wyżłów myśliwskich. Pieski te po wytresowaniu z łatwością współpracują w drużynie, a także z woźnicą. W dzisiejszych czasach spadła rola psich zaprzęgów, jednak to nadal rasy psów sportowych, które są najszczęśliwsze, gdy mają codziennie dużą dawkę ruchu na świeżym powietrzu.
Poznaj rasy psów zaprzęgowych
Najbardziej znane rasy psów do zaprzęgów, to:
- siberian husky;
- alaskan malamute;
- alaskan husky;
- pies grenlandzki;
- samojed;
- eurodog;
- greyster.
Jak wyglądają psy ras północnych?
Alaskany, husky syberyjski i psy grenlandzkie to rasy nieco do siebie podobne, o umaszczeniu biało-szarym, biało-rudym lub biało-brunatnym. Mają migdałowe, skośne oczy, z których często jedno ma inny kolor od drugiego. Ich ogon przypomina lisią kitę. Z kolei samojedy są białe lub kremowe. Mają czarne nosy i oczy, a ogony zakręcone do góry i bardzo puszyste. Eurodogi i greystery wyglądem przypominają myśliwskie wyżły i charty. Są za to lżejsze, równie szybkie, ale mają mniej siły. Sprawdzą się w wyścigach psich zaprzęgów na krótkie dystanse, a także w takich dyscyplinach sportu, jak skijoring czy canicrossing.
Na czym polega tresura psa przed ustawieniem go w zaprzęgu?
Zanim pies pobiegnie w zaprzęgu, musi najpierw przejść szereg różnych treningów. Trener sprawdza, czy konkretny pies nadaje się do takiej aktywności. Trzeba pieska przyzwyczaić do uprzęży i biegu z obciążeniem. Poznać jego osobowość, aby przyporządkować mu odpowiednią pozycję w zaprzęgu. Nauczyć szeregu komend i współpracy z innymi psami w drużynie oraz oczywiście z woźnicą, zwanym tu maszerem.
Jaką rolę pełnią psy w zaprzęgu?
Pierwszy w zaprzęgu jest pies prowadzący, czyli lead. To on nadaje tempo i prowadzi drużynę. Drugi z kolei to swing. Jest to często para psów, a ich zadaniem jest „zbieranie” zakrętów. Następne w kolejności są psy drużynowe, czyli team. Ostatnie przed zaprzęgiem są najsilniejsze i największe psy, zwane wheel i to na ich barkach spoczywa największy ciężar prowadzenia sań lub wózka. Z kolei zadaniem maszera jest wydawanie komend. Zaczynając jazdę, odpycha się on nogą od ziemi, a jadąc z górki, hamuje hamulcem, aby psy zanadto się nie rozpędziły.
Jak dbać o psy ras północnych?
Hodowla psów ras północnych nie jest łatwym zadaniem. Pieski te mają długą sierść i zwykle dwa razy w roku linieją. Wymagają przez to regularnego wyczesywania. Poza tym potrzebują wysokokalorycznej diety, a posiłki trzeba podzielić na 2–3 porcje na dzień. Jako psy domowe są niezwykle przyjacielskie, jednak wymagają codziennej aktywności. Najlepiej, aby mogły się wybiegać na dużym podwórku. Trzymane w ciasnych mieszkaniach, zamknięte przez wiele godzin, są smutne i zapadają na różne choroby.
Zawody psich zaprzęgów to popularna atrakcja w wielu krajach Europy. W Polsce pieczę nad tą dyscypliną trzyma Polski Związek Sportu Psich Zaprzęgów. Psie zaprzęgi są też atrakcją turystyczną w wielu rejonach Polski, na przykład na Podkarpaciu i Podhalu.