Hybrydy wilka z psem są głównie wykorzystywane jako zwierzęta użytkowe podlegające próbom pracy. Poza krzyżowaniem hodowlanym spotykane są również osobniki będące wynikiem krzyżowania naturalnego. Są to najczęściej psy zdziczałe, dołączające do żyjących na wolności wilczych watah. Choć krzyżówka naturalna jest biologicznie możliwa, dochodzi do niej dość rzadko – w Polsce znane jest zaledwie kilka potwierdzonych przypadków. Są to głównie krzyżówki samicy wilka z samcem psa.
Hybryda wilka z psem – oficjalne rasy i mieszańce
Ponieważ psy powstały w procesie udomowienia wilków, zwierzęta są ze sobą blisko spokrewnione. Duży współczynnik wspólnego materiału genetycznego pozwala na bezproblemowe krzyżówki, gdzie osobnik jest płodny. Tylko dwie hybrydy wilka z psem są obecnie zarejestrowane w Międzynarodowej Federacji Kynologicznej:
- wilczak czechosłowacki (Czechoslovakian Wolfdog);
- wilczak saarlosa (Saarlooswolfhond).
Mieszańce użytkowe nieuznawane na dzień dzisiejszy przez Międzynarodową Federację Kynologiczną to:
- wilczak włoski (Lupo Italiano), wykorzystywany jedynie użytkowo jako pies tropiący, zabroniony w hodowli komercyjnej;
- wilczak kunming (Kunming Wolfdog).
Wilczak czechosłowacki
Historia
Wilczak czechosłowacki to rasa należąca do grupy psów pasterskich zaganiających, wywodząca się z hodowli na dawnych terenach Czechosłowacji. Próby krzyżówki psa z wilkiem (w tym przypadku karpackim wilkiem euroazjatyckim) miały miejsce w 1955 roku, a ich celem było stworzenie psa wykorzystywanego do pracy w służbie granicznej. Mieszanka miała być zdrowsza oraz odporniejsza na trudne warunki pracy. Pierwszy zapis wzorca został opracowany w 1966 roku na podstawie krzyżówek czterech pokoleń z zarówno samcami, jak i samicami wilka. Typ został oficjalnie przyjęty przez Międzynarodową Federację Kynologiczną w 1989 roku. Ze względu na rozpad Czechosłowacji, za kraj patronujący ustalono Republikę Słowacką.
Wygląd i charakterystyka
Wilczaki czechosłowackie mogą osiągać do 65 cm w kłębie w przypadku dorosłych samców, i 60 cm u suk. Średnia waga dorosłego psa to od 20 do 45 kilogramów, z wyraźnym dymorfizmem płciowym – suczki są znacznie mniejsze i lżejsze. Pies ma mocną, prostokątną budowę ciała z symetryczną głową. Zarówno budową, jak i umaszczeniem, wilczaki bardzo przypominają swoich wilczych przodków.
Wzorzec kynologiczny dopuszcza umaszczenie:
- żółtawoszare;
- srebrzystoszare;
- ciemnoszare.
Bardzo charakterystyczna jest jasna maska pyska i jasna sierść na przodzie klatki piersiowej. Sierść jest krótka i gładka, z wyjątkiem owłosienia szyi. Tu pojawia się kolejna cecha charakterystyczna hybrydy wilka z psem, czyli gęsta sierść z podszerstkiem w okolicach szyi. Celem gęsto owłosionej szyi jest odpowiednia termoizolacja i przystosowanie psa do chłodniejszych temperatur, a także ochrona tej wrażliwej części ciała przed urazami.
Średnia długość życia wilczaka czechosłowackiego wynosi do 12 lat. Zwierzęta nie są obciążone żadnymi chorobami o podłożu genetycznym.
Wilczak saarloosa
Historia
Wilczak saarloosa to druga oficjalna rasa będąca wynikiem krzyżówki psa z wilkiem. Również ten pies jest klasyfikowany w sekcji psów pasterskich zaganiających. W przeciwieństwie do swojego czechosłowackiego kuzyna nie podlega jednak próbom pracy i częściej spotykany jest jako pies rodzinny. Rasa została stworzona przez holenderskiego hodowcę Lenderta Saarloosa, który skrzyżował samca owczarka niemieckiego z samicą wilka syberyjskiego. Mieszanka początkowo była określana jako wilczak europejski (European Wolfsdog), zarejestrowano ją jednak w 1975 roku jako wilczaka saarloosa. Psy początkowo próbowano szkolić na przewodników osób niewidomych, rasa jednak nie sprawdziła się jako użytkowa. Brak zapotrzebowania na psy stróżująco-obronne sprawił również, że w hodowli unikano cech agresywnych. Wilczak saarloosa jest więc bardzo czułym psem rodzinnym o silnym instynkcie stadnym.
Wygląd i charakterystyka
Wilczak saarloosa cechuje się silną budową ciała, blisko przypominającą wilka. Umaszczenie występuje w podobnych barwach co u typu czechosłowackiego – wilczastoszare bądź jasnokremowe. Szata sierści zależna jest od pory roku. Zimą pojawia się chroniący przed zimnem podszerstek, latem jest to niemal wyłącznie włos okrywowy.
Czy hybrydy wilka z psem są agresywne?
Hybrydy wilka z psem są często wykorzystywane jako straszaki, a po wpisaniu hasła w wyszukiwarkę znajdziemy wiele artykułów o niebezpiecznych watahach wilczych psów. Warto podkreślić, że znaczenie ma tutaj nie sam miks genetyczny, a warunki, w których wychowuje się mieszaniec. Szczenię z hybrydy naturalnej, wychowane w pełni przez wilczycę, będzie dzikie. Psy dzikie z domieszką wilczej krwi mogą być więc równie niebezpieczne co wilki. Nie stanowią jednak większego zagrożenia dla ludzi niż wilki same w sobie, a te zwierzęta rzadko pojawiają się na ludzkich ścieżkach. Przekonanie, że domowy lub użytkowy wilczak musi być drapieżnikiem, jest więc błędne. Odpowiednio wychowane hybrydy wilka z psem mogą być świetnymi kompanami i posłusznymi towarzyszami rodziny.
Co warto wiedzieć o wilczakach? Główne cechy hybrydy wilka z psem
Na charakter wilczaka ogromny wpływ mają warunki wzrostu szczenięcia. Hybrydy naturalne, które wychowywane są głównie przez matkę wilczycę, po osiągnięciu dorosłego wieku dołączają do watahy. Będą więc zachowywać się zupełnie jak dzikie wilki, trudne w socjalizacji. Mieszanki hodowlane prowadzone przez człowieka mogą świetnie sprawdzić się w roli psa domowego. Konieczne jest jednak odpowiednie wychowanie – szczególnie trening posłuszeństwa i komenda przywołania.
Psy skrzyżowane z wilkiem są energetyczne i bardzo aktywne. Ich naturalnym instynktem jest chęć do polowań i terytorializm (np. znaczenie terenu, kopanie dziur). Zwierzakowi należy więc zapewnić odpowiednią ilość ruchu i stymulacji umysłowej.