Jamnik szorstkowłosy dzieli wiele cech charakteru z innymi odmianami rasy. Mają silną osobowość i mocno przywiązują się do swoich ludzi, jednak nie zawsze są wylewne w swoich uczuciach. Sprawdź, co dokładnie trzeba wiedzieć o tych ciekawych psach.
| Rozmiar | wysokość w kłębie: od 15 do 25 cm; masa ciała: od 3 do 10 kg |
| Szata | sierść: włos szorstki, krzaczaste brwi, broda; krótsza sierść na uszach; szczeciniasty ogon; gęsty podszerstek; maść: jednolita ruda; dwubarwna dzicza, czekoladowo-dzicza, czarna podpalana, czekoladowa podpalana; ciemna, dzicza czarna, czekoladowa lub ruda merle; ciemno pręgowana na czerwonym tle |
| Długość życia | ok. 14 lat |
| Charakter | czujny, cięty, zrównoważony, z pasją do pracy |
Jamnik szorstkowłosy – wzorzec rasy
Jamnik szorstkowłosy jest psem niskim, o wydłużonej, ale jednocześnie umięśnionej, zwartej sylwetce i krótkich łapach. Sylwetka pozwala mu na sprawne i szybkie poruszanie się, zarówno na powierzchni, jak i pod ziemią, np. w zwierzęcych norach. Czaszka jamnika jest raczej płaska, z lekko zaznaczonym stopem. Kufa jest długa i mocna, rozwiera się aż do wysokości oczu. Ogon jamnika noszony jest na wysokości linii grzbietu. Kończyny są wyraźnie umięśnione, zakończone mocnymi łapami i krótkimi, twardymi pazurami.
Jamnik szorstkowłosy posiada tzw. zgryz nożycowy. Psie nozdrza są rozwarte, barwa nosa zależy od maści danego osobnika. Oczy jamnika szorstkowłosego mają migdałowy kształt, powinny być rozstawione szeroko i charakteryzować się ciepłym, przyjaznym spojrzeniem. Zwykle są ciemne, od czerwonawo-brązowych do niemal czarnych, chociaż w przypadku maści marmurkowej dopuszcza się także porcelanowe, perłowe i rybie.
Odmiany jamników szorstkowłosych
Wzrost oraz waga jamników zależą od odmiany:
- jamnik szorstkowłosy standard mierzy 37–47 cm w przypadku psów i 35–45 cm w przypadku suk;
- jamnik szorstkowłosy miniatura jest nieco niższy, ma bowiem 32–37 cm (psy) oraz 30–35 cm (suki);
- jamniki szorstkowłosy króliczy mierzy 27–32 cm (psy) i 25–30 cm (suki).
Umaszczenie i szata – jamnik szorstkowłosy
Szorstka sierść psów tej rasy jest przylegająca na niemal całym ciele. Wyjątek stanowi kufa, gdzie występuje broda, oraz brwi i uszy. Brwi są wyjątkowo krzaczaste, natomiast sierść na uszach jest dużo krótsza i gładsza niż na reszcie ciała.
Jamnik szorstkowłosy występuje w czterech wariantach kolorystycznych:
- jednobarwnym (rudy);
- dwubarwnym (dziczy, czarny podpalany, czekoladowy dziczy, czekoladowy podpalany, z rudym podpalaniem nad oczami, na kufie, wargach, krawędziach uszu i kończyn, przedpiersiu, przy odbycie i na spodniej stronie ogona);
- marmurkowym (kolory jak te wymienione wyżej, z preferowanymi szarymi i beżowymi plamami);
- pręgowanym (ciemne pręgi na czerwonym tle).
Jamnik szorstkowłosy – charakter
Jamniki szorstkowłose to indywidualiści o bardzo silnej osobowości. Chociaż są to czworonogi uczuciowe, bardzo oddane opiekunom i przyjacielskie, potrafią także być bardzo uparte i mają mocny temperament. W przypadku psów tej rasy konsekwentne szkolenie i socjalizacja są konieczne, bo niewychowany jamnik szorstkowłosy może źle znosić zaczepki dzieci czy innych psów. Jego odwaga stanowi wówczas zagrożenie zarówno dla otoczenia, jak i jego samego, bo sprowokowany jamnik potrafi rzucać się nawet na psy większe od siebie.
Jamnik szorstkowłosy – charakterystyka rasy i aktywność
Jamniki są wyjątkowo żywiołowe i preferują aktywny tryb życia – zdecydowanie nie należą do psów kanapowych. Chociaż z uwagi na ich budowę należy ostrożnie dobierać rodzaj aktywności i nie pozwalać na zbyt długi wysiłek, codzienny ruch i zabawa będą konieczne dla utrzymania tych czworonogów w dobrej kondycji.
Należy pamiętać, aby podczas spacerów nie spuszczać jamników szorstkowłosych z oczu. Psy mają wyjątkowo dobry węch oraz silny instynkt myśliwski, przez który gotowe są popędzić za zwierzyną. Bardzo ważna jest nauka komendy „do mnie”. Pamiętaj, że pies w lesie powinien być zawsze na smyczy.
Jamnik szorstkowłosy – stosunek do ludzi
Jamniki szorstkowłose są psami ciekawskimi i wesołymi, które uwielbiają zabawę oraz spędzanie czasu z ukochanymi opiekunami. Odpowiednio wychowane, stanowią doskonałych kompanów. Jednocześnie są nieufne wobec obcych, co z jednej strony czyni ich niezłymi psami stróżującymi, z drugiej zaś może stanowić problem przy poznawaniu ich z nowymi osobami. Potrzeba dużo czasu oraz cierpliwości, aby przekonać jamnika do ludzi spoza kręgu najbliższych.
Jamnik szorstkowłosy – ile żyje i na co choruje?
Jamniki należą do dosyć długowiecznych psów; średnia długość życia wynosi od 14 do nawet 18 lat. To, ile żyje jamnik szorstkowłosy, zależy też od tego, czy pochodzi z dobrej hodowli i jak dba o niego opiekun.
Chociaż jamnikom szorstkowłosym nieobce są pewne schorzenia, są to psy dosyć wytrzymałe i znacząca część ich życia przebiega bezproblemowo. Do najczęstszych chorób, które dotykają ową rasę, należy dyskopatia. Oprócz tego u jamników szorstkowłosych nierzadko występuje kamień nazębny. Ważne jest zatem, aby regularnie czyścić psom zęby i sprawdzać ich stan u lekarza weterynarii.
Ze względu na specyficzną budowę kośćca jamnikom szorstkowłosym grożą różnego rodzaju problemy z kręgosłupem. Nie zaleca się częstego chodzenia z tymi psami po schodach. Bardzo ważne jest także unikanie nadwagi, a już tym bardziej otyłości.
Jamnik szorstkowłosy – pielęgnacja
Pielęgnacja jamników szorstkowłosych nie jest zbyt trudna. Regularne wyczesywanie pozwoli na uniknięcie pozostawiania przez psa sierści na meblach.
Jamnik szorstkowłosy – trymowanie i kamień nazębny
Ważnym aspektem pielęgnacji jest trymowanie jamnika szorstkowłosego. W tym celu można spróbować skrócić włosy samemu, przy użyciu nożyczek i trymera, lub ok. 2 razy do roku zapisać czworonoga do profesjonalnego groomera, który odpowiednio zajmie się sierścią. Należy także regularnie sprawdzać stan zębów jamnika. W razie wystąpienia kamienia, do którego psy mają tendencję, warto udać się na jego usunięcie do weterynarza.
Jamnik szorstkowłosy – żywienie i aktywność
Żywienie jamnika szorstkowłosego powinno być odpowiednio zbilansowane i dostosowane do wieku i trybu życia psa. Może zawierać zarówno pożywienie suche, jak i mokre, pod warunkiem, że będzie ono bogate w niezbędne składniki i mikroelementy.
Bardzo ważne jest unikanie nadwagi. Choć bardzo żywiołowe, jamniki mają tendencję do tycia i są bardzo łakome, dlatego trzeba zrobić wszystko, aby ilość jedzenia była zawsze dostosowana do poziomu aktywności psa. Najlepszym rozwiązaniem będzie wybór karmy bezzbożowej. W ten sposób ograniczymy zbędne węglowodany w diecie zwierzaka. Jamniki szorstkowłose to psy myśliwskie, wbrew swoim niewielkim rozmiarom są bardzo spragnione aktywności fizycznej. Lepiej to wykorzystać niż skazywać zwierzaka na życie na kanapie.
Jamniki szorstkowłose a pogoda
Jamniki szorstkowłose należą do psów odpornych na warunki atmosferyczne. Wszystko to za sprawą domieszki krwi terierów. Mimo to upały nie służą psom – należy bardzo uważać, aby nie dopuścić do przegrzania. Zimą zaś warto zapewnić psom ochronę przed mrozem, na przykład w formie specjalnych kubraczków.
Jamnik szorstkowłosy – hodowla
Jamniki szorstkowłose należą do psów często spotykanych w Polsce. Rasa jest lubiana i wiele osób decyduje się na zakup czworonoga. Zanim jednak podejmie się decyzję o przygarnięciu jamnika szorstkowłosego, warto wykonać dokładny research i znaleźć hodowcę, który dba nie tylko o odpowiedni wygląd, ale przede wszystkim zdrowie psów. Wielbiciele rasy z pewnością będą w stanie udzielić rad co do wyboru renomowanej hodowli.
Jamnik szorstkowłosy – cena
Średnia cena jamnika szorstkowłosego to od 2000 do 3500 zł. Wszystko jednak zależy od renomy hodowli, z której odbieramy pupila. Na ostateczną stawkę wpływają też wiek, płeć oraz stan zdrowia psa.
Jamnik szorstkowłosy – historia rasy
Pochodzenie psów rasy jamnik nie jest do końca znane. Jedna z hipotez każe doszukiwać się ich przodków już w starożytnym Egipcie. Nie zostało jednak potwierdzone, czy wizerunki krótkołapych psów na płaskorzeźbach i posągach rzeczywiście mają coś wspólnego z jamnikami.
W Europie pierwsze wzmianki o jamnikach pojawiły się w okresie średniowiecza, dzięki niemieckim przekazom o psach o krótkich nogach, stworzonych do polowań na borsuki i króliki. Do dzisiaj jamniki towarzyszą ludziom w tropieniu, zaganianiu i aportowaniu zwierzyny.
Jamnik szorstkowłosy – popularność
Pierwsza wystawa, podczas której pokazano rasę szerszej publiczności, odbyła się w 1878 r., a rok później ustalono wzorzec. Pierwszą organizacją, która zajmowała się hodowlą jamników, był założony w 1881 r. Angielski Klub Jamnika.
Pod koniec XIX wieku jamniki podzielono na szorstkowłose, krótkowłose i długowłose oraz ustalono trzy rodzaje wagi. Odmiana jamników szorstkowłosych powstała w wyniku krzyżówki jamnika krótkowłosego ze sznaucerem miniaturowym oraz dandie dinmont terrierem.
W Polsce rasa pojawiła się dopiero w latach 30. XX wieku.
Jamnik szorstkowłosy – dla kogo?
Jamniki szorstkowłose to rasa popularna w Polsce. Wiele osób, nawet niezbyt doświadczonych w wychowywaniu psów, decyduje się na ich zakup. Z jednej strony jest to zrozumiałe, jamniki szorstkowłose są bowiem niewielkie, dobrze czują się zarówno w mieszkaniu, jak i domu na wsi, a ponadto są czworonogami wesołymi i sympatycznymi. Mimo to warto pamiętać, że definitywnie nie są to psy dla każdego.
Jamnik szorstkowłosy a potrzeba ruchu
Przede wszystkim jamniki szorstkowłose mają bardzo duże zapotrzebowanie na ruch. Potrzebują nie tylko codziennych, długich spacerów, ale także ćwiczeń, które będą stymulować je fizycznie i umysłowo. Szczególnie pożądane są treningi angażujące psi węch. Jamniki nie nadają się dla osób, które unikają aktywności fizycznej lub nie mają czasu, aby zapewnić stałe treningi swoim psom.
Jamnik – wymagający charakter
Jamniki szorstkowłose są rasą psów zarówno do towarzystwa, jak i myśliwskimi. Niektórzy zapominają o niezwykle silnym instynkcie tych czworonogów, jednak zdecydowanie jest to cecha, którą należy brać pod uwagę. Nie każdemu będzie odpowiadał ten element charakteru jamnika szorstkowłosego. Szczególnie powinny mieć to na uwadze osoby, które mają już pod opieką kota lub inne, mniejsze zwierzę. Jamnik wychowujący się z kotem od szczeniaka zaakceptuje go, jednak dorosły pies będzie mieć z tym problem – popęd łowcy może okazać się zbyt silny.
Jamnik szorstkowłosy a relacje z psami
Kolejną kwestią jest niejednoznaczny stosunek jamników do innych psów. Niezwykle ważna jest wczesna socjalizacja. Chociaż jamniki szorstkowłose raczej nie bywają agresywne w stosunku do innych czworonogów, to do prawidłowych spotkań potrzebna jest znajomość kodów komunikacyjnych, które najłatwiej przyswoić jeszcze w szczenięctwie. W sytuacji, gdy w domu jest już jeden pies, warto rozważyć, czy będzie on w stanie znieść obecność małego, ale jednak temperamentnego czworonoga.
Jamnik szorstkowłosy a relacje z ludźmi
Większość jamników szorstkowłosych akceptuje obecność dzieci. Jednakże i tutaj konieczne będzie właściwe wychowanie oraz kontrola nad obiema stronami, aby mieć pewność, że spotkania między nimi odbędą się bez przykrych incydentów. Jamniki szorstkowłose nie nadają się natomiast na towarzystwo osób starszych, które mogą nie podołać ogromnemu zapotrzebowaniu owej rasy na ruch.
Jamnik szorstkowłosy – zdjęcia
Jamnik szorstkowłosy – ciekawostki
- Uważa się, że odmiana szorstkowłosa ma najsilniejszy instynkt łowiecki spośród wszystkich jamników.
- Psy bardzo dobrze sprawdzają się m.in. w tropieniu zwierzyny w norach i płoszeniu jej. Najczęściej polują na lisy i borsuki.
Mylne traktowanie jamników jako psów kanapowych doprowadziło do olbrzymiej epidemii ich otyłości w latach 90. Dziś psy te trafiają do bardziej świadomych domów. Jamnik szorstkowłosy jest psem charakternym i silnym, dlatego nie będzie dobrym wyborem dla osób bez doświadczenia.
Bibliografia
Wzorzec FCI nr 148, https://www.zkwp.pl/wzorce/148.pdf, 07.11.2019/EN, wersja polska 07.11.2019, rewizja i uzupełnienie aktualnej wersji Mirosław Redlicki.