Mastocytoma u psa, czyli guzy z komórek tucznych stanowią najczęstsze złośliwe nowotwory skóry u psów, bo dotyczą aż 16–21% wszystkich przypadków guzów u tych czworonogów. Na szczęście w znacznej większości można go wyleczyć. Jak przebiega diagnostyka i leczenie tej dolegliwości?
Czym są komórki tuczne u psów?
Komórki tuczne, czyli mastocyty, są istotną częścią układu odpornościowego psa. Zlokalizowane są głównie w skórze, układzie oddechowym oraz przewodzie pokarmowym. Odgrywają ważną rolę w ochronie przed atakiem pasożytów, rekonstrukcji tkanek oraz tworzeniu naczyń krwionośnych. Ponadto są niezwykle ważne w reakcjach alergicznych, niealergicznych chorobach skóry, gojeniu się ran i przebudowie tkanek. Nowotwory takie jak mastocytoma u psa mogą pojawić się wyłącznie wtedy, kiedy owe komórki replikują się w nienormalnej liczbie.
Czym są guzy komórek tucznych u psów?
Guzy z komórek tucznych występują, kiedy mastocyty replikują się w większej niż zazwyczaj liczbie. Guzy te różnią się od siebie kształtem, rozmiarem i wyglądem. Występują przede wszystkim pojedynczo, ale są sytuacje, kiedy może się rozwinąć kilka zmian w różnych częściach ciała. Weterynarz wykonuje szereg testów i badań, m.in. cytologicznych i histopatologicznych, aby określić rodzaj i stadium choroby. Rokowanie zależy od wielu czynników, w tym lokalizacji, stopnia zaawansowania i zastosowanego leczenia.
Objawy kliniczne guzów z komórek tucznych u psów
Guzki, które są widoczne na skórze jako wypukłe grudki, zazwyczaj są zauważane przez właściciela psa. Sama zmiana jest trudna do samodzielnej identyfikacji, ponieważ mastocytoma u psa wyglądem może przypominać każdy inny guz. Miejscową zmianę można również pomylić z ukąszeniami owadów lub reakcją alergiczną.
Guzek może pojawić się w każdym miejscu na ciele, jednak najczęściej są to obszary:
- tułów i krocze;
- łapy;
- głowa i szyja.
W zależności od lokalizacji i stopnia zaawansowania nowotworu mogą wystąpić różne objawy:
- wahania wagi;
- szybki wzrost guza;
- zaczerwienienie i nagromadzenie płynu;
- powiększone węzły chłonne w okolicach zmiany;
- swędzenie i zapalenie guza;
- powiększona wątroba i śledziona;
- utrata apetytu;
- wymioty;
- biegunka.
Co wywołuje mastocytomę u psa?
Obecnie podstawowa przyczyna mastocytomy u psa nie jest znana, podobnie jak w przypadku wielu innych nowotworów. Mimo że są one powszechnie spotykane u starszych psów, zwykle w wieku około ośmiu lat, to nawet u kilkumiesięcznych szczeniąt może rozwinąć się ta choroba. Zauważa się, że na wystąpienie mastocytomy bardziej podatne mogą być niektóre rasy, takie jak:
- mops;
- bokser;
- terier bostoński;
- buldog;
- pitbull terrier;
- wyżeł weimarski;
- rhodesian ridgeback.
Chociaż rasy te są bardziej narażone, należy zauważyć, że mastocytoma u psa może wystąpić niezależnie od jego rasy.
Mastocytoma u psa – etapy
Stadium nowotworu odnosi się do tego, jak bardzo się on rozwinął. Ma to również wpływ na objawy, które mogą się różnić w zależności od stadium choroby:
- Stadium I – Pojedynczy guz bez przerzutów.
- Stadium II – Pojedynczy guz z przerzutami do bliskich węzłów chłonnych.
- Stadium III – Wiele guzów lub duży guz z groźnymi naciekami. Może, ale nie musi, występować zajęcie węzłów chłonnych.
- Stadium IV – Obecność jednego lub więcej guzów z przerzutami na skórze i ewentualnie innych narządach. Zaatakowane będą również węzły chłonne.
Mastocytoma u psa – rozpoznanie
Guzy komórek tucznych są znane z tego, że przypominają reakcje skórne lub wzrosty, takie jak ukąszenia owadów, brodawki i inne rodzaje guzów skóry. Dlatego ważne jest, aby skontaktować się z lekarzem weterynarii, jeśli zauważysz jakiekolwiek nieprawidłowości skórne.
Biopsja cienkoigłowa
Mastocytoma u psa jest zwykle diagnozowana za pomocą biopsji cienkoigłowej. Proces ten polega na pobraniu za pomocą strzykawki z małą igłą próbki komórek prosto z guza i umieszczeniu ich na szkiełku mikroskopowym, które jest badane przez lekarza weterynarii.
Biopsja
Inną stosowaną metodą jest biopsja. Biopsje lub próbki tkanek chirurgicznych mogą być niezwykle korzystne w sytuacjach, w których obserwowanie agresywności guza ma kluczowe znaczenie dla kontrolowania jego wzrostu.
Leczenie guzów z komórek tucznych u psów
Opcje leczenia mastocytomy u psa obejmują operację, chemioterapię i/lub radioterapię. Rokowanie i przeżywalność zależą od stopnia zaawansowania nowotworu oraz od tego, jak szybko zostanie zastosowane odpowiednie leczenie.
Usuwanie guza
Pierwszym krokiem jest usunięcie guza, o ile jest to możliwe. Jeśli odpowiednio wcześnie zostanie wykonany zabieg chirurgiczny, istnieje większa szansa na pozytywne rokowanie. W przypadku pojedynczych guzów procedura zwana „szeroką resekcją” całkowicie usuwa guz i otaczający go margines tkanki.
Guz stopnia I lub II, który został całkowicie usunięty, zazwyczaj nie wymaga natychmiastowego leczenia pooperacyjnego. Natomiast guz stopnia III, liczne guzy, nawracające zmiany na ogół wymagają dodatkowego leczenia.
Jeśli komórki nowotworowe rozprzestrzeniły się na inne części ciała, usunięcie guza i zaatakowanych węzłów chłonnych przynosi niewielkie korzyści. Chemioterapia może zapewnić krótkoterminowe korzyści, a radioterapia to kolejna opcja dla nieoperacyjnych guzów.
Skutki uboczne leczenia
Skutki uboczne leczenia to nudności, wymioty, letarg i zmniejszony apetyt. Skontaktuj się z weterynarzem, aby uzyskać leki wspomagające, które pomogą, jeśli wystąpi którykolwiek z tych lub innych skutków ubocznych.
Mastocytoma u psa – rekonwalescencja
W tym czasie niezbędna jest zdrowa dieta, szczególnie dla psów otrzymujących chemioterapię. Leki chemioterapeutyczne mogą obniżać odporność organizmu, dlatego podczas leczenia ważne jest, aby chronić psa przed innymi dolegliwościami i chorobami zakaźnymi. Właściwe odżywianie pomaga również utrzymać siły psa i poprawia ogólną reakcję na samo leczenie. Ponadto warto, żeby pacjent nie był narażony na niepotrzebny stres, który utrudnia powrót do zdrowia.
Guzy komórek tucznych są najczęstszymi złośliwymi nowotworami skóry u psów i mają postać wypukłych guzków na skórze. Dane na temat leczenia i przeżycia różnią się w zależności od stadium i stopnia zaawansowania nowotworu. Wczesne wykrycie i dobry stan zdrowia to najlepsze sposoby, aby zwalczyć mastocytomę u psa. Regularnie sprawdzaj swojego psa, a jeżeli znajdziesz jakieś tajemnicze guzki, to natychmiast skonsultuj się z weterynarzem. Pamiętaj, że chirurgia weterynaryjna wciąż się rozwija i twój pupil ma szansę wyzdrowieć!
