O żółtaczce u psa (i nie tylko) mówimy wtedy, kiedy stężenie bilirubiny we krwi przekracza przyjęte normy. Bilirubina to żółty barwnik, który jest produktem rozpadu czerwonych krwinek (erytrocytów) w wątrobie. Norma przyjmowana w badaniach laboratoryjnych u psa wynosi od 0,3 do 0,9 mg/dl. Jeżeli jest ona przekroczona, to na skórze i błonach śluzowych zwierzęcia pojawiają się charakterystyczne żółte przebarwienia.
Przyczyny żółtaczki u psa
Warto zaznaczyć, że żółtaczka u psa nie jest chorobą samą w sobie, tylko objawem, który towarzyszy wielu schorzeniom. Właśnie dlatego największym wyzwaniem jest zawsze prawidłowa diagnostyka. O ile samo jej rozpoznanie nie jest szczególnie trudne, o tyle znalezienie pierwotnej przyczyny często stanowi prawdziwe wyzwanie.
W wątrobie dochodzi do procesu degradacji erytrocytów. Jeżeli praca tego narządu zostaje osłabiona, proces ten jest zaburzony, a w konsekwencji pojawia się hiperbilirubinemia przedwątrobowa. Zazwyczaj powodem jest zatrucie albo choroba odkleszczowa – babeszjoza.
Zaburzenia produkcji komórek wątrobowych (hematocytów) w wyniku uszkodzenia narządu prowadzą do hiperbilirubinemii wątrobowej. Za nią również najczęściej odpowiedzialne są zatrucia, ale także niektóre nowotwory oraz zapalenie wątroby.
O hiperbilirubinemii pozawątrobowej mówimy wtedy, kiedy dojdzie do zaburzeń w przepływie żółci w wyniku zatkania dróg żółciowych. Najczęstszą przyczyną jest kamica żółciowa oraz zapalenie trzustki.
Żółtaczka u psa – objawy
Żółtaczka sama w sobie jest objawem. Mówimy o niej wtedy, kiedy pojawia się widoczne gołym okiem zażółcenie na takich obszarach ciała, jak:
- dziąsła;
- twardówka oka;
- błona śluzowa wokół odbytu;
- skóra;
- błony śluzowe w okolicach narządów płciowych.
O podwyższeniu poziomu bilirubiny we krwi mogą świadczyć także inne objawy, które są zdecydowanie mniej swoiste. Spośród nich wymienić można między innymi:
- biegunkę;
- wyraźne zmniejszenie apetytu;
- powiększenie obrysu brzucha;
- apatia i niechęć do wysiłku fizycznego;
- gorączkę;
- pomarańczowy odcień moczu;
- nienaturalny kolor kału (pomarańczowy, zielony, czy beżowy);
- powiększenie węzłów chłonnych;
- tachykardię;
- wymioty;
- znaczącą utratę masy ciała.
Oczywiście wszystkie wyżej wymienione objawy nieswoiste muszą być umieszczone w pewnym kontekście i niekoniecznie wystąpią naraz. Ich pojawienie się powinno być jednak przyczynkiem do diagnozy.
Diagnostyka żółtaczki u psów
Żółtaczkę można rozpoznać na pierwszy rzut oka. Jeżeli zżółcenie śluzówek jest już widoczne, to znaczy, że poziom bilirubiny w surowicy jest znacznie wyższy, niż powinien. W celu dokładnej diagnostyki konieczne jest laboratoryjne badanie krwi (morfologia biochemia). W ten sposób można wykluczyć żółtaczkę na tle niedokrwistości i ustalić, z jakim typem hiperbilirubinemii mamy do czynienia.
Czy w przypadku psów żółtaczka jest zakaźna?
Wiele osób zastanawia się, czy do żółtaczki u psa może dojść w wyniku zakażenia. Niestety jest to możliwe. Jednak tylko w momencie, kiedy zwierzę choruje na leptospirozę. To choroba, która wywoływana jest przez krętki Leptospira. To bakterie, które zagrażają nie tylko innym zwierzętom, ale także ludziom. Leptospiroza jest jedną z nielicznych chorób, którymi możesz zarazić się od swojego psa.
Leczenie żółtaczki u psa
Żółtaczka przedwątrobowa
Leczenie hiperbilirubinemii przedwątrobowej zależne jest od przyczyny choroby. Jeżeli powodem jest babeszjoza, pies otrzymuje antybiotyki. W przypadku niedokrwistości podaje się glikokortykosteroidy. Czasami może zajść konieczność odstawienia przyjmowanych przewlekle leków.
Żółtaczka wątrobowa
Na etapie diagnostyki hiperbilirubinemii wątrobowej lekarz weterynarii musi wykluczyć potencjalną obecność guzów lub uszkodzeń wątroby. Terapia opiera się przede wszystkim na podawaniu leków i zwalczaniu potencjalnego zapalenia wątroby. W niektórych przypadkach dobrze sprawdza się płynoterapia, podczas której nerki wspomagają wątrobę w pozbywaniu się toksyn z organizmu.
Żółtaczka pozawątrobowa
W wypadku zablokowania mechanicznego dróg żółciowych może być konieczna interwencja chirurgiczna. Wspomagająco stosowana jest także farmakoterapia.
Żółtaczka u psa – rokowania
O tym, jakie są rokowania, decyduje przede wszystkim stan ogólny zwierzęcia oraz przyczyny żółtaczki. Najgorzej rokują zawsze nowotwory oraz przewlekła niewydolność wątroby, szczególnie w przypadku starszych psów.
Bardzo ważna jest szybka reakcja opiekuna i skuteczna diagnostyka. Choroby odkleszczowe, takie jak babeszjoza, zazwyczaj „leczą się” stosunkowo szybko i skutecznie, szczególnie kiedy są szybko wykryte, a ogólny stan zwierzęcia jest dobry.
Profilaktyka. Jak chronić twojego psa przed żółtaczką?
Rozliczne przyczyny żółtaczki sprawiają, że nie ma jednego skutecznego przepisu na jej zapobieganie. Jako opiekun możesz jednak zrobić wiele, aby zminimalizować ryzyko chorób wątroby u psa. Bardzo ważna jest dobra dieta oraz niedopuszczanie do nadwagi.
Najłatwiej przeciwdziałać uszkodzeniu wątroby spowodowanemu babeszjozą. To choroba odkleszczowa. Jak wiadomo, w ostatnich latach sezon na kleszcza trwa przez cały rok, dlatego bardzo ważne jest odpowiednie zabezpieczenie psa lekami i wspomagająco obrożą.
Bardzo ważnym elementem profilaktyki żółtaczki jest przestrzeganie kalendarza szczepień. Rozważ dodatkowe szczepienie przeciwko leptospirozie i adenowirusom. Pilnuj też, żeby twój zwierzak nie zjadał śmieci na spacerach.
Żółtaczka u psa pojawia się w momencie znacznego zwiększenia stężenia bilirubiny we krwi. Może to być objawem wielu chorób od zatrucia po nowotwory. Bardzo ważne jest to, aby obserwować swojego zwierzaka i w momencie pojawienia się pierwszych objawów szybko udać się do lekarza weterynarii.
