Zapamiętaj!
- Pasożyty u psów dzieli się przede wszystkim na wewnętrzne (endopasożyty) i zewnętrzne (ektopasożyty).
- Organizmy pasożytujące na psie czerpią z niego potrzebne substancje odżywcze, mogą też rozmnażać się na lub w jego ciele.
- Obecność pasożytów stwarza poważne ryzyko istotnych komplikacji zdrowotnych, zarówno dla samego psa, jak i właściciela, domowników czy innych zwierząt.
- Psy mogą być atakowane m.in. przez tasiemce, owsiki, ogoniastki jelitowe, pchły, kleszcze, świerzbowce i wiele innych pasożytów.
- Objawy infestacji są zróżnicowane. Metody leczenia trzeba dostosować do przyczyny.
- Przy podejrzeniu ataku organizmów pasożytniczych najlepiej skonsultować się z lekarzem weterynarii.
- Zapobieganiu infestacji służą m.in. regularne kontrole w domu i u weterynarza, odrobaczanie, dbanie o czystość i higienę oraz jakość jedzenia.
Jakie są pasożyty u psów? Wewnętrzne i zewnętrzne
Pasożyty u psów można podzielić na dwie główne grupy – endopasożyty (pasożyty wewnętrzne) oraz ektopasożyty (pasożyty zewnętrzne). Endopasożyty to organizmy żyjące wewnątrz ciała psa, zwykle w układzie pokarmowym, płucach, wątrobie czy sercu. Przykłady endopasożytów obejmują tasiemce, owsiki oraz pierwotniaki, takie jak ogoniastki jelitowe (kilka odmian z rodzaju Giardia). Ektopasożyty natomiast, to organizmy żyjące na zewnątrz ciała psa, zazwyczaj na skórze lub w sierści. Do ektopasożytów zalicza się między innymi pchły, kleszcze oraz świerzbowce.
Pasożyty mogą powodować różne, niejednokrotnie bardzo poważne problemy zdrowotne u psów. Do najgroźniejszych chorób należą borelioza i babeszjoza. Dlatego to na właścicielach ciąży odpowiedzialność za stan o kondycję swoich pupili. Objawy zależą przede wszystkim od rodzaju, gatunku i ewentualnych powikłań. Do najczęstszych symptomów obecności organizmów pasożytujących na psie należą:
- osłabienie zwierzęcia;
- biegunki;
- wymioty;
- anemia;
- spadek masy działa;
- uszkodzenia, zaburzenia narządów wewnętrznych.
Psie endopasożyty – przykłady, objawy, zagrożenia
Wewnętrzne pasożyty u psów często określa się mianem robaków. W rzeczywistości te organizmy przybierają wiele różnych form. Wnikają do środka ciała, a następnie pozyskują z organizmu czworonoga substancje niezbędne do przeżycia i rozmnażania. Mogą one zasiedlać różne narządy i układy, powodując szereg nieprzyjemnych dolegliwości.
Endopasożyty dzieli się na:
- tasiemce, inaczej płaskowce – charakteryzują się płaskim, wydłużonym ciałem, podzielonym na wiele segmentów. Mogą osiągać nawet kilka metrów długości. Psy najczęściej są infekowane przez tasiemce psie i bąblowcowe;
- nicienie – niesegmentowane, walcowate pasożyty, które żyją w różnych organach psów. Mogą być obecne w jelitach, płucach, wątrobie, a nawet sercu. Przykłady nicieni to włosogłówka, owsik, sercowiec;
- pierwotniaki – jednokomórkowe organizmy niewielkich rozmiarów. U psów często stwierdza się zakażenie pasożytami z rodzajów Babesia i Giardia.
Tasiemce – ryzyko, objawy obecności pasożytów u psa, metody leczenia
Zakażenie płaskowcami może prowadzić do m.in. niedoborów pokarmowych, uszkodzenia śluzówki jelit czy poważnych zmian w wątrobie, płucach i mózgu. Oznaki zarażenia tasiemcami są zróżnicowane, zależą m.in. od czasu infestacji oraz gatunku pasożyta. U psa mogą występować:
- utrata wagi mimo normalnego apetytu;
- wzdęcia brzucha;
- biegunka lub nieregularne wypróżnienia;
- widoczne segmenty tasiemców w kale psa (z wyglądu mogą kojarzyć się z ziarnami ryżu);
- swędzenie i drażnienie okolic odbytu (pies może „ślizgać się tyłkiem” po podłodze, próbując zdrapać swędzące miejsca).
Leczenie polega zazwyczaj na podaniu psu leków przeciwpasożytniczych, takich jak praziquantel czy epsiprantel. Leki te są skuteczne w usuwaniu tasiemców z organizmu psa. Terapię musi nadzorować lekarz weterynarii, który dobierze odpowiednią dawkę i ustali czas trwania leczenia. Aby uniknąć problemu, należ przestrzegać zasad profilaktyki:
- regularnie odrobaczać psa;
- nie podawać zwierzakowi surowego mięsa i trzymać go z dala od padliny;
- kontrolować kontakt z innymi zwierzętami, które mogą być nosicielami płaskowców;
- zachowanie czystości otoczenia psa, nie tylko legowiska, kojca czy ogólnie domu.
Owsiki – zagrożenia, typowe symptomy, leczenie psa z pasożytów
Obecność owsików również stwarza ryzyko niedożywienia, co jest szczególnie niebezpieczne dla szczeniąt. Poważna infestacja grozi niedrożnością jelit, często dochodzi do naruszenia błony śluzowej i stanów zapalnych organów wewnętrznych. Najczęstszymi objawami obecności tych pasożytów u psa są:
- rozwolnienie, czasami z krwią lub śluzem w kale;
- częste torsje;
- spadek masy ciała;
- wzdęty brzuch i dolegliwości bólowe;
- pogorszenie stanu i wyglądu sierści;
- kaszel, spowodowany migracją larw do płuc (zwłaszcza u młodych szczeniąt).
Owsiki eliminuje się takimi środkami, jak fenbendazol, pamoat pyrantelu czy milbemycyna. Zapobieganie infestacji polega głównie na trosce o jakość podawanego jedzenia oraz prawidłową higienę. Swojego czworonoga należy trzymać z dala od odchodów innych zwierząt – nawet jeśli pupil koniecznie chce sprawdzić wydzielane przez nie zapachy.
Ogoniastki jelitowe – problemy zdrowotne, oznaki, walka z pasożytami psa
Pasożyty Giardia atakują głównie jelito cienkie i są szczególnie groźne dla szczeniaków, gdyż mogą zaburzyć ich prawidłowy rozwój. U psów często dochodzi też do odwodnienia, zapalenia przewodu pokarmowego i pogorszenia wchłaniania substancji odżywczych z pożywienia. O obecności pierwotniaków w organizmie mogą świadczyć:
- tłuszczowa biegunka;
- intensywniejszy, nieprzyjemny zapach psich odchodów;
- wymioty;
- spadek wagi;
- symptomy nadmiernego ubytku płynów.
Najskuteczniejsze przeciwko ogoniastkom jelitowym i pokrewnym pasożytom u psów są metronidazol, fenbendazol czy tinidazol. Jak w każdym przypadku, o doborze leku i innych elementach leczenia powinien zdecydować weterynarz. Do infestacji pierwotniakami najczęściej dochodzi podczas picia wody z kałuż i innych, stojących zbiorników wodnych przez spragnionego psiaka. Niedostatki higieny również zwiększają ryzyko zakażenia.
Inne wewnętrzne pasożyty u psów
Domowym zwierzakom zagraża wiele innych endopasożytów, w tym:
- psia glista;
- włosogłówki;
- nicienie serca, sercowce;
- kokcydia;
- pierwotniaki Cryptosporidium;
- tęgoryjca;
- pierwotniaki Babesia przenoszone przez kleszcze;
Psie ektopasożyty – przykłady, objawy, zagrożenia
Zewnętrzne pasożyty psów żerują na powierzchni ciał swoich mimowolnych żywicieli, a ich podstawowym pożywieniem jest krew twojego pupila. Do najczęściej spotykanych ektopasożytów u czworonogów należą pchły, kleszcze i świerzbowce, które mogą powodować szereg problemów zdrowotnych u naszych najlepszych przyjaciół. Są nosicielami wielu potencjalnie groźnych drobnoustrojów.
Pchły – konsekwencje zdrowotne, objawy pasożytów, leczenie psa
Pchły mogą wywoływać m.in. reakcje alergiczne, wtórne infekcje skóry i przenosić pasożyty wewnętrzne. Ich duża ilość jest w stanie doprowadzić do anemii. O obecności tych pasożytów u psa najczęściej świadczą następujące dolegliwości zwierzaka:
- intensywne swędzenie i drapanie, szczególnie w okolicy ogona, lędźwi, brzucha i uda;
- łysienie w miejscach intensywnego drapania;
- czerwone plamy, krosty, strupy po pchlich ugryzieniach na skórze psa;
- Widoczne pchły lub ich odchody (drobne, czarne kropki) na skórze lub sierści;
- wzmożony niepokój, podenerwowanie psa.
Preparaty przeciw pchłom mają charakter leczniczy i profilaktyczny. Są dostępne m.in. w formie kropli, tabletek, obroży czy szamponów. Aby uniknąć ataku pasożytów na psa, należy dbać i jego higienę, regularnie kontrolować futro i skórę, a także unikać zwierząt, które mogą przenosić pchły.
Kleszcze – wywoływane choroby, symptomy, usuwanie pasożytów z psa
Pajęczaki, które lubią ciepłe i wilgotne miejsca w lesie, na łące czy w wysokiej trawie, zarażają wieloma drobnoustrojami. Kleszcze mogą przyczyniać się m.in. do anaplazmozy, ehrlichiozy, boreliozy czy babeszjozy – każda z tych przypadłości powoduje zróżnicowane dolegliwości. O obecności samego pasożyta u psa świadczą przede wszystkim wbicie stawonoga w skórę oraz częste drapanie lub gryzienie miejsca ugryzienia przez zwierzaka. Jeśli kleszcz sam odpadnie, na wcześniejszy atak mogą wskazywać:
- zaczerwienienie;
- obrzęk;
- nieustępujący świąd.
Podczas usuwania kleszcza należy chwycić go pęsetą możliwie blisko skóry – podrażnienie pasożyta sprawi, że zacznie intensywniej wydzielać ślinę, która mocniej przytwierdza go do ciała żywiciela i zawiera groźne patogeny. Zaleca się, by nie wykręcać pajęczaka, tylko wyciągnąć go jednym, pionowym ruchem. Rankę zdezynfekować. Należy unikać kontaktu z płynami ustrojowymi pasożyta. Profilaktyka obejmuje:
- stosowanie preparatów przeciwkleszowych w różnej formie (obroże, spraye, krople);
- sprawdzanie sierści i skóry po każdym spacerze;
- spacery z dala od miejsc, w których żyją kleszczowate.
Świerzbowce – powikłania, rozpoznanie pasożytów u psa, terapia
Świerzbowce to inaczej nużeńce, które zalicza się do roztoczy. Ich obecność może wywoływać zdenerwowanie psa, alergię i wtórne zakażenia skóry. Te pasożyty są częstą przyczyną stanów zapalnych uszu. Infestacja objawia się poprzez:
- silny świąd najczęściej w okolicy uszu, łokci, skoków, klatki piersiowej i brzucha;
- intensywne drapania, gryzienia lub wycierania się o przedmioty prowadzi do łysienia;
- czerwone plamy, krosty, strupy lub wypryski na skórze;
- szorstkość, łuszczące się, zgrubienia powłoki skórnej.
Do złagodzenia objawów zakażenia świerzbowcami stosuje się odpowiednie leki przeciwalergiczne i przeciwzapalne, a do najskuteczniejszych środków przeciwko tym pasożytom psów należą akarycydy. Aby zapobiec atakowi i jego skutkom, należy starannie dbać o higienę psiaka i jego najbliższego środowiska. Odpowiednio częste sprzątanie warto uzupełnić kontrolami sierści i skóry pupila.
Inne zewnętrzne pasożyty u psów
Entopasożytami, które mogą zaatakować czworonogi, są także:
- wszy;
- roztocza, m.in. z rodzajów Notoedres, Cheyletiella, Demodeks;
- muszki plujki, które składają jaja na psiej skórze;
- komary i inne moskity – mogą być nosicielami innych pasożytów i chorób, np. dirofilariozy wywoływanej przez nicienie sercowe.
Co robić w przypadku podejrzenia pasożytów u psa?
Jeśli podejrzewasz, że twój pies może być zainfekowany pasożytami, warto bez zbędnej zwłoki podjąć odpowiednie przeciwdziałania i zgłosić się do weterynarza – samodzielne rozpoznanie przyczyny nie zawsze jest łatwe czy w ogóle możliwe. Warto skonsultować się ze specjalistą, jeżeli:
- pies mógł mieć kontakt z innym nosicielem pasożytów;
- zwierzak ma wyraźne dolegliwości zdrowotne;
- pasożyty są widoczne na skórze, w sierści albo pojawiły się w domu.
Wczesne wykrycie pasożytów u psa i stosowanie odpowiednich metod leczenia mają kluczowe znaczenie dla zdrowia i samopoczucia czworonoga. Komfort i bezpieczeństwo pupila zmniejszają ryzyko zakażenia innych zwierząt czy ludzi. Metody leczenia dopasowuje się do rodzaju pasożytów, stopnia infestacji, nasilenia objawów i innych faktorów. Podstawowe sposoby „odrobaczania” to między innymi:
- tabletki;
- mycie skóry szamponami;
- środki przeciwpasożytnicze w aerozolu lub kroplach;
- specjalne obroże;
- zastrzyki z odpowiednimi preparatami
Profilaktyka. Zapobieganie pasożytom u psów
Profilaktyczne badania weterynaryjne mają kluczowe znaczenie dla utrzymania zdrowia psa i zapobiegania infekcjom pasożytniczym. Regularne kontrole pozwalają na wczesne wykrycie pasożytów, ocenę stanu zdrowia psa oraz skuteczne dostosowanie środków profilaktycznych i leczniczych. Zaleca się, aby kontrole przeprowadzać systematycznie:
- szczeniaki – co 3-4 tygodnie do ukończenia 4. miesiąca życia;
- młode psy (4-12 miesięcy) – co 3-6 miesięcy;
- dorosłe psy – co 6-12 miesięcy;
- psy starsze – co 4-6 miesięcy.
W domu należy regularnie sprzątać (np. odkurzać i prać pościel oraz dywany, by pozbyć się roztoczy). Warto też utrzymywać porządek na podwórku – usuwać odchody czy organiczne resztki, w których mogą rozwijać się pasożyty. U psów trzeba często sprawdzać skórę i czesać sierść. Należy zwrócić szczególną uwagę na miejsca trudno dostępne, gdzie pies samodzielnie nie sięgnie. Nie należy też zapominać o innych środkach ochrony, stosowanych zewnętrznie i wewnętrznie.