Niemal każdy opiekun psa widział, jak jego pupil podczas snu macha łapkami, drży, a nawet szczeka czy piszczy. Obserwując to, rozczulamy się i zazwyczaj wychodzimy z założenia, że zwierzakowi po prostu coś się śni. Wiele osób jednak zastanawia się, czy istnieje naukowy dowód na to, że psy mają sny. Z tego artykułu dowiesz się, jaki jest aktualny stan badań na ten temat.
Ile powinien spać pies?
Dla wielu opiekunów zadziwiającym może okazać się fakt, że zdrowe dorosłe psy powinny przesypiać przynajmniej połowę doby. Spokojny i całkowicie zdrowy sen przeciętnego zwierzaka tego gatunku może wynosić nawet 16 godzin. Jeszcze więcej śpią szczeniaki i psi seniorzy, u których przeciętna długość snu (sumując wszystkie drzemki i sen głęboki) wynosi około 18 godzin. A czy psy mają sny?
Czy psy mają sny? Opinia naukowców o psich snach
Na podstawie obserwacji fal mózgowych i porównania ich do ludzkich wzorców można wysnuć wniosek, że psy śnią, ponieważ przechodzą takie same etapy aktywności elektrycznej. Psie i ludzkie mózgi na poziomie strukturalnym są do siebie podobne.
Badania na szczurach
W ostatnich latach przeprowadzono liczne badania, które udowadniają, że u zwierząt mniejszych od psów i o mniej złożonych mózgach pojawiają się sny. Matthew Wilson i Kenway Louie z Massachusetts Institute of Technology w swoich eksperymentach udowodnili, że mózgi śpiących szczurów funkcjonują w sposób, który nieodparcie sugeruje marzenia senne.
W ciągu dnia, kiedy szczury wykonywały poszczególne czynności (na przykład uczyły się labiryntu) pobierano zapisy elektryczne z ich hipokampu, czyli obszaru mózgu odpowiedzialnego za gromadzenie wspomnień. Niektóre z tych wzorców były później możliwe do odtworzenia w zależności od tego, co robił zwierzak. Później, kiedy zasypiał i wchodził w fazę snu, w której pojawiają się marzenia senne, fale mózgowe układały się w podobne wzorce. Sugerowało to, że w fazie głębokiego snu szczury śniły o tym, co robiły za dnia.
Jeżeli mamy dowody na to, że śnią zarówno ludzie, jak i szczury, nie ma żadnych przeszkód, aby stwierdzić, że tak podobne na poziomie strukturalnym mózgi psów funkcjonują pod tym względem inaczej.
O czym śnią nasze czworonogi?
Większość psów na co dzień prowadzi bardziej urozmaicone życie niż gryzonie, szczególnie te zamknięte w laboratorach. Czy można przewidzieć, o czym śnią psy? Biorąc pod uwagę przykład szczurów, można wysnuć wniosek, że psiaki w snach odtwarzają sytuacje, które przydarzają im się na co dzień.
Chociaż nie jest stuprocentowo pewne, czy psy mają sny i o czym śnią nasi czworonożni przyjaciele, możemy przypuszczać, że ich marzenia senne dotyczą czynności oraz wydarzeń z minionego dnia. Może to być pogoń za piłką, radość z powrotu właściciela do domu. Małym psom często śni się ssanie piersi matki. O treści snów wiele może powiedzieć nam mowa ciała psa, jego ruchy łap, warczenie czy odruch ssania.
Czy psy mają koszmary?
Ludzie miewają koszmary senne. Można więc wnioskować, że psie sny również nie zawsze są dobre. Odtwarzają wówczas sytuacje, które są dla nich niezwykle stresujące – na przykład nagła utrata kontaktu z opiekunem, czy wizyta u weterynarza. O intensywniejszym i mniej przyjemnym śnie mogą świadczyć symptomy, takie jak warczenie czy skomlenie.
Naturalnym odruchem może być chęć wyrwania zwierzaka ze złego snu. Pamiętaj jednak, że przy wybudzaniu się z koszmaru pupilowi może zająć chwilę, by odróżnić rzeczywistość od snu. Właśnie z tego powodu nie zaleca się wybudzać psa, który śni. Zwierzak może wówczas zareagować gwałtownie, a nawet agresywnie.
Dbaj o to, aby na co dzień zwierzak nie doświadczał zbyt wielu stresujących sytuacji. Wówczas jego sny również staną się znacznie spokojniejsze.
Jak rozpoznać, że psu coś się śni?
Znasz już odpowiedź na pytanie, czy psy mają sny. Wiele osób zastanawia się, jak rozpoznać, że podczas drzemki zwierzak przeżywa jakieś marzenie senne. Odpowiedź na nie jest dosyć prosta dla każdego, obserwował śpiącego czworonoga. Można zauważyć, że zwierzak wyciągnięty na posłaniu przebiera łapami, szczeka czy piszczy.
Wiele wskazuje na to, że psy, podobnie jak ludzie, doświadczają marzeń sennych w fazie REM. W odróżnieniu od nas psom potrzeba stosunkowo niewiele czasu, aby się w niej pogrążyć (ok. 10–20 minut). Moment, w którym psu zaczyna się coś śnić, łatwo rozpoznać: jego oddech staje się nieregularny, dochodzą także skurcze mięśni i szybkie ruchy gałek ocznych (stąd REM, czyli ang. rapid eye movement).
Czy szczenięta śnią częściej niż dorosłe psy?
Szczenięta i starsze psy podczas snu częściej wykonują ruchy ciała niż psy dorosłe. Dr Stanley Coren, emerytowany profesor psychologii z University of British Columbia zakłada, że dzieje się tak dlatego, że obszar mózgu odpowiedzialny za unieruchomienie ciała podczas snu nie jest jeszcze wystarczająco rozwinięty u szczeniaków, a już mniej wydajny u psich seniorów. Podobnie jest u ludzi.
A czy rasa psa ma wpływ na intensywność jego snów? Nie ma na to dowodów. Co ciekawe, Coren zakłada jednak, że małe psy mają częstsze sny niż przedstawiciele dużych ras, ale sny małych psów trwają krócej. Można więc założyć, że sen dobermana jest nieco inny od snu małego yorka. Są to jednak ciągle bardzo teoretycznie rozważania.
Badacze w wielu światowych ośrodkach naukowych od 2001 roku prowadzą intensywne badania nad snem naszych braci mniejszych. Możliwe więc, że z czasem będziemy dowiadywać się coraz to nowych informacji na ten temat. Warto jednak zaznaczyć, że nawet na temat ludzkiego snu nie wiemy jeszcze wszystkiego. W świetle obecnych badań można jednak z dużą dozą prawdopodobieństwa założyć, że psiaki śnią, a intensywność ich marzeń sennych jest różna w zależności od wydarzeń minionego dnia.
