Budowa anatomiczna psa to zagadnienie, które interesuje przede wszystkim specjalistów – lekarzy weterynarii, zootechników czy kynologów. Tymczasem podstawowe informacje na temat anatomii psa są niezbędne także dla opiekunów. Jeśli dysponujesz odpowiednią wiedzą, masz szansę na szybkie i wczesne wyłapanie symptomów potencjalnej choroby.
Anatomia psa – podstawowe informacje
Anatomia psa jest elementem studiów weterynaryjnych. Ta dziedzina weterynarii skupia się szczegółowo na budowie ciała zwierzęcia wraz ze wszystkimi układami i narządami wewnętrznymi.
Anatomię dzielimy na topograficzną i opisową. Pierwsza określa położenie poszczególnych organów, kości i mięśni względem siebie. Druga z kolei skupia się na ich działaniu i budowie.
Kościec psa – budowa układu kostnego
Swoistym rusztowaniem psiego organizmu jest jego szkielet. Najczęstsze problemy z układem ruchu u psów to dysplazja stawów biodrowych i łokciowych. Schorzenie to znacznie upośledza swobodę ruchu zwierzęcia i jest bardzo bolesne, dlatego jego profilaktyka ma ogromne znaczenie. Starsze zwierzęta mogą zapadać także na dyskopatię i inne schorzenia kręgosłupa.
Kręgosłup
Kręgosłup psa składa się z siedmiu kręgów szyjnych, trzynastu kręgów piersiowych, siedmiu kręgów w odcinku lędźwiowym i trzech kręgów kości krzyżowej. Liczba kręgów ogonowych jest zróżnicowana, jednak standardowo jest ich około dwudziestu.
Czaszka
Psia czaszka składa się ze:
- szczęki,
- kości czołowej,
- kości łzowej,
- kości podniebiennej,
- kości jarzmowej,
- kości nosowej,
- kości ciemieniowej,
- kości siekaczowej,
- kości międzyciemieniowej,
- kości skroniowej,
- kości potylicznej,
- żuchwy.
Zęby
Dorosły pies ma w sumie 42 zęby.
W szczęce:
- 2 kły,
- 6 siekaczy,
- 4 przedtrzonowce,
- 2 trzonowce.
W żuchwie:
- 2 kły,
- 6 siekaczy,
- 4 przedtrzonowce,
- 3 trzonowce.
Najbardziej pożądany jest zgryz nożycowy. U psów pasterskich prawidłowy jest tak zwany zgryz kleszczowy. Psy tak jak ludzie także mogą mieć wady zgryzu – na przykład tyłozgryz lub przodozgryz (typowy dla ras brachycefalicznych).
Żebra
Zdrowy pies powinien mieć 13 par żeber, które chronią narządy wewnętrzne. 9 par łączy się z mostkiem, a 4 pozostałe tworzą łuk żebrowy.
Rola żeber jest bardzo ważna – chronią delikatne organy wewnętrzne przed uszkodzeniami mechanicznymi.
Miednica
Miednica psa składa się ze zrośniętych ze sobą kości:
- łonowej,
- kulszowej,
- biodrowej.
Miednica łączy kręgosłup z tylnymi kończynami dolnymi. Jej zadaniem jest ochrona wrażliwych narządów wewnętrznych – przede wszystkim pęcherza i jelit.
Oczywiście wielkość i długość poszczególnych kości są uwarunkowane kwestiami rasowymi oraz osobniczymi cechami danego psa.
Anatomia psa – narządy wewnętrzne
Działanie poszczególnych narządów wewnętrznych odpowiada za zachowanie funkcji życiowych zwierzęcia. Pod tym względem budowa psa nie różni się zbytnio od budowy człowieka. Narządy mają inne rozmieszczenie, ale spełniają te same funkcje:
- Tchawica – zbudowana z tkanki chrzęstnej, odprowadza powietrze do płuc.
- Płuca – zbudowane z pęcherzyków płucnych znajdują się w klatce piersiowej psa. Ich zadaniem jest przeprowadzanie wymiany gazowej.
- Serce – pompuje krew do wszystkich organów ciała. U dużych psów bije 80 razy na minutę, a u mniejszych ras około 120 razy na minutę.
- Żołądek – u psów jednokomorowy.
- Wątroba – neutralizuje toksyny i reguluje gospodarkę wodą. To największy gruczoł w organizmie psa.
- Śledziona – znajduje się tuż pod przeponą.
- Nerki – usuwają końcowe produkty przemiany materii, są odpowiedzialne za zachowanie równowagi płynów w organizmie psa.
- Jelita – składają się z dwunastnicy, jelita czczego, jelita biodrowego oraz okrężnicy. To najdłuższy element układu pokarmowego u psa.
- Pęcherz moczowy i moczowody – dzięki nim mocz wydalany jest z organizmu razem z toksycznymi substancjami.
Układ rozrodczy psa
Budowa układu rozrodczego psa, jak u wszystkich ssaków, uzależniona jest od płci. W przypadku suk składa się on ze:
- sromu,
- pochwy,
- szyjki macicy,
- trzonu i rogów macicy,
- jajowodów,
- jajników.
U psa z kolei budowa wygląda następująco:
- napletek,
- prącie,
- moszna,
- jądra,
- prostata,
- nasieniowód.
W czasie zabiegu kastracji u suk usuwane są wszystkie przydatki razem z macicą i jajnikami. Zabieg ten często mylony jest ze sterylizacją, która polega wyłącznie na podwiązaniu jajowodów.
Zewnętrzna budowa anatomiczna psa
Głowa psa składa się z następujących elementów:
- czoło,
- guz potyliczny,
- nasada ucha,
- stop,
- kufa,
- trufla nosowa,
- wargi,
- fafle,
- żuchwa.
Spośród elementów szyi, tułowia i podbrzusza wyodrębniamy:
- podgardle,
- kark,
- kłąb,
- grzbiet,
- lędźwie,
- nasadę ogona,
- ogon,
- słabiznę,
- brzuch,
- przedpiersie,
- klatkę piersiową,
- rękojeść mostka,
- łopatkę.
W skład budowy kończyn psa wchodzą:
- udo,
- podudzie,
- pięta i guz piętowy,
- śródstopie,
- łapa,
- kolano,
- łokieć,
- nadgarstek,
- śródręcze,
- przedramię.
Dlaczego warto znać budowę ciała psa?
Poszczególne elementy budowy ciała psa mogą wydawać się mało istotne z perspektywy standardowego opiekuna. Tymczasem znajomość podstawowej anatomii swojego czworonoga może pomóc ci w niejednej kryzysowej sytuacji.
Znajomość anatomii swojego zwierzęcia jest ważna nie tylko pod względem emocjonalnym. Jeśli będziesz miał pełną wiedzę na jej temat, szybciej zareagujesz, kiedy zajdzie w niej jakaś zmiana.
Anatomia psa – podsumowanie
Budowa anatomiczna psa na poziomie akademickim jest bardzo skomplikowana. Opanowanie podstawowej budowy ciała czworonoga nie powinno jednak być dla ciebie szczególnie trudnym zadaniem.
Role poszczególnych narządów wewnętrznych czy budowa kośćca psa to elementarna wiedza, która z pewnością przyda się każdemu opiekunowi.
