Świerzbowiec to niewielki pajęczak z rzędu roztoczy, który bytuje na skórze i powoduje mnóstwo nieprzyjemnych objawów. Wiele zwierząt ma „swoje własne” świerzbowce. Psy atakowane są przez dwa ich rodzaje. Na atak pasożyta najbardziej narażone są młode psy, jednak zachorować może każdy zwierzak, niezależnie od wieku. Leczenie warto rozpocząć jak najszybciej, ponieważ choroba jest dla zwierzęcia wyjątkowo uciążliwa. Na szczęście jest ono obecnie wyjątkowo skuteczne.
Świerzb u psa – co warto o nim wiedzieć?
Świerzb to choroba skóry inaczej zwana sarkoptozą. U psów występuje w dwóch odmianach. W zależności od tego, z jakim pasożytem mamy do czynienia pojawia się:
- świerzb drążący (sarciptes scabei var. canis)
- świerzb uszny (otodectes cyntois).
Świerzbowiec drążący u psa
Świerzb drążący bytuje w wierzchniej warstwie naskórka, w której drąży niewidoczne dla oka korytarze. Samice odżywiają się wysiękiem z tkanek, a w wydrążonych tunelach składają jaja. Wykluwają się z nich larwy, które już po około trzech tygodniach osiągają dorosłe stadium. Świerzbowiec drążący to ogromny problem w środowisku psów bezdomnych. Za jego rozprzestrzenianie się odpowiadają lisy, u których choroba znacznie wzmaga śmiertelność.
Zwierzęta zarażają się od siebie poprzez bezpośredni kontakt z zarażonym osobnikiem. Niestety, pasożyt jest w stanie przeżyć poza organizmem żywiciela nawet kilka tygodni. W związku z tym zwierzęta mogą zarazić się także poprzez kontakt z przedmiotami zarażonego. Może to być obroża, posłanie a nawet szczotka lub grzebień. Niestety, świerzbowiec z psa może przenieść się także na człowieka.
Świerzb uszny u psa
Za świerzb uszny u psa odpowiada dokładnie ten sam rodzaj pasożyta, który powoduje tę chorobę u kotów. W przeciwieństwie do świerzbowca drążącego nie wnika on w głąb skóry, a bytuje na małżowinie usznej. Psy zarażają się od siebie bezpośrednio. Na chorobę najbardziej narażone jest są zwierzęta, które są jeszcze bardzo młode, niedożywione, bezdomne lub cierpią na obniżoną odporność.
Świerzb u psa – objawy
Świerzbowiec u psa jest chorobą, która wywołuje bardzo nieprzyjemne dla zwierzęcia i intensywne swędzenie. Bardzo często pojawiają się także zmiany skórne, których intensywność uzależniona jest od zaawansowania choroby. To, jakie objawy da choroba, jest także powiązane z rodzajem pasożyta, jaki zaatakował twojego psa.
Pierwsze symptomy choroby pojawią się po upływie od dwóch do sześciu tygodni od kontaktu z zainfekowanym zwierzęciem lub przedmiotem. Zmiany skórne lokują się najczęściej:
- na głowie
- na uszach
- na kończynach (w okolicach stawów łokciowych i skokowych)
- na brzuchu
- na klatce piersiowej
- w skrajnych przypadkach na całym obszarze ciała.
Jeszcze przed pojawieniem się wyraźnych zmian skórnych chore zwierzę zaczyna odczuwać okropny świąd. Wynika on z dwóch kwestii – podrażnień powodowanych przez pasożyty oraz odpowiedzi układu immunologicznego na alergeny, które wytwarzają świerzbowce.
Z czasem świąd przeradza się w piekący ból. Zwierzę drapie się, co powoduje rany i zadrapania, które z kolei są pożywką dla bakterii. Często charakterystycznym objawem świerzbu drążącego są łyse miejsca na skórze. Pojawiają się one w następstwie drapania, gryzienia i wylizywania swędzących miejsc. Bardzo częstym problemem, szczególnie u zwierząt, które odpowiednio wcześnie nie uzyskały pomocy, są infekcje bakteryjne, będące wtórną konsekwencją zakażenia drapanych ran.
W przypadku świerzbu usznego jednym z pierwszych objawów jest potrząsanie głową i drapanie się psa w okolicach uszu. Ten rodzaj choroby daje jednak bardzo charakterystyczny symptom, jakim jest zapalenie ucha zewnętrznego. W okolicach małżowiny usznej pojawia się brązowa wydzielina, która nie ma zapachu. Brak leczenia i nieudzielenie pomocy może w takiej sytuacji skutkować nawet utratą słuchu przez zwierzę.
Nieleczona choroba powoduje skutki uboczne, takie jak:
- niepokój i lękliwość
- powiększone węzły chłonne
- utrata odporności
- zakażenia ran
- w skrajnych przypadkach nawet śmierć
- nadwrażliwość
Świerzb u psa – leczenie
Leczenie świerzbowca warto zacząć jak najwcześniej. Jeżeli masz podejrzenie, że twój pies mógł zarazić się pasożytem, wybierz się od razu do lekarza weterynarii. Niejednokrotnie jednak zdarza się tak, że zwierzak zaraża się całkowicie nieświadomie, od zwierzęcia spotkanego na spacerze. Wówczas od zarażenia do pierwszych objawów może minąć nawet półtora miesiąca.
Świerzbowiec u psa – diagnostyka
Jak zareagować, kiedy masz podejrzenia, że twój pies zachorował na świerzb? Najprostszym i najbardziej adekwatnym rozwiązaniem jest udanie się do gabinetu lekarza weterynarii. Musisz jednak wiedzieć, że diagnostyka nie zawsze jest prosta i oczywista. Aby prawidłowo rozpoznać świerzb, konieczna jest zeskrobina, którą lekarz bada pod mikroskopem. Niestety, szacuje się, że jedynie dwadzieścia procent zarażonych psów przechodzi badanie z sukcesem. Oznacza to tylko tyle, że jaja i same pasożyty widoczne są u bardzo niewielkiej liczby badanych zwierząt.
Jak więc diagnozować i leczyć tę chorobę? Świerzb drążący najczęściej diagnozowany jest poprzez obserwację tego, jak pies reaguje na leki. Najbardziej skutecznym sposobem na diagnostykę jest wykonanie badania serologicznego, które pozwala na wykrycie przeciwciał przeciwko sarcoptes scabiei. Pamiętaj jednak, że tego typu badanie jest wiarygodne tylko w momencie, kiedy wykonane jest po jakimś czasie – najlepiej po miesiącu od zarażenia. Świerzbowiec uszny diagnozowany jest poprzez pobranie odpowiedniego wymazu z ucha.
Świerzbowiec u psa – metody leczenia
Leczenie świerzbowca jest skuteczne, bywa jednak niestety trudne i długotrwałe. Bardzo istotne jest, aby zareagować na objawy jak najszybciej, ponieważ im dłużej zwlekamy, tym trudniejsze będzie ostateczne leczenie.
Podejrzenie świerzbowca zawsze skutkuje podaniem zwierzakowi leków przeciwko temu pasożytowi. Występują one w trzech formach:
- tabletek
- iniekcji podskórnych (zastrzyków)
- preparatów spot–on podawanych na kark zwierzęcia.
Dodatkowo potrzebne są leki przeciwświądowe, które przynoszą psu ulgę i sprawiają, że przestaje on kompulsywnie się drapać. Antybiotyki zazwyczaj nie są potrzebne, chyba że doszło do zakażenia wydrapanych ran.
Leczenie świerzbowca usznego polega na podawaniu leków prosto do kanału usznego. Konieczne jest także dokładne wyczyszczenie uszu z zalegającej w nich wydzieliny. W zależności od tego, jak bardzo zaawansowana jest choroba, leczenie trwa od miesiąca do sześciu tygodni.
Świerzb u psa – czy można mu zapobiec?
Niestety, nie istnieje żaden skuteczny sposób na całkowitą ochronę psa przed świerzbowcem. Warto przede wszystkim ograniczać kontakty zwierzęcia z zakażonymi osobnikami. Nie zawsze jest to możliwe, jednak warto uważać szczególnie w dużych skupiskach zwierząt, takich jak hotele czy domy tymczasowe. Pies może także zarazić się podczas krótkiego kontaktu z innym psem na spacerze lub z napotkanym wolno żyjącym kotem.
Najlepsze, co można zrobić dla zwierzaka, to uważnie go obserwować i reagować jak najszybciej na wszystkie niepokojące objawy. Szczególnie narażone są zwierzęta przewlekle chore, bardzo młode lub te, które przyjechały do nowego domu ze złych warunków. Jeżeli zwierzak drapie się, a na jego skórze pojawiają się podejrzane zmiany, jak najszybciej udaj się do lekarza weterynarii.
Najczęściej zadawane pytania
Czy świerzb u psa jest wyleczalny?
Tak, jednak leczenie jest długotrwałe i może trwać w niektórych przypadkach nawet dwa miesiące.
Ile kosztuje leczenie świerzbu u psa?
Zależnie od zaawansowania choroby, a także towarzyszących jej schorzeń leczenie może kosztować kilkaset złotych.
Jak wyleczyć świerzb u psa domowymi sposobami?
Nie istnieje skuteczny domowy sposób leczenia świerzbu u psa. Można jedynie pogorszyć kondycję skóry czworonoga i samemu zarazić się chorobą.
