Zanim pies stał się udomowionym zwierzęciem, minęło wiele wieków. Proces ten według różnych źródeł trwał od około 30 tysięcy lat p.n.e. do blisko 10 tysięcy lat p.n.e. Jego rodowód wywodzi się od wilka szarego Canis lupus. Badania DNA wykazały, że udział w tym wzięły różne populacje tego drapieżnego ssaka oraz że oswojenie uwielbianego przez wielu czworonoga nie było pojedynczym przypadkiem, tylko pasmem różnych działań podejmowanych przez człowieka.
Część naukowców uważa, że pies domowy Canis lupus f. familiaris L. 1758 (lub inaczej Canis familiaris) jest udomowioną formą wilka, a inni badacze uznają go za odrębny gatunek. Jako ten ostatni po raz pierwszy opisał go Karol Linneusz w 1758 r.
W czasie procesu udomowienia dochodziło do wielokrotnego krzyżowania się psa z wilkiem. Ten pierwszy zmieniał się wizualnie, a charakterystycznym przykładem na to, że zaczął się odróżniać od dzikiego drapieżnika, było skrócenie i poszerzenie pyska.
Psy domowe w porównaniu z innymi zwierzętami oswojonymi przez człowieka nie miały dawać mu tego, co drób, konie, kozy, owce czy bydło. Ich rolą było przede wszystkim zapewnienie bezpieczeństwa ludziom oraz pomoc podczas polowań. Nieocenione okazało się też… towarzystwo tych ssaków. Między człowiekiem a czworonogiem zrodziła się wyjątkowa relacja. Pies domowy stał się wiernym przyjacielem i towarzyszem człowieka, pierwszym spośród innych oswajanych przez niego zwierząt. Potwierdzeniem na to były odkryte przez archeologów różne miejsca, w których były chowane.
Ponad 400 ras psów domowych
Przez wiele tysięcy lat pies domowy doczekał się wielu ras, różniących się rozmiarem, kształtem i kolorem umaszczenia. Jest ich ponad 400. Pierwotne były efektem doboru naturalnego, a współczesne są efektem doboru sztucznego. Większość tych ostatnich człowiek uzyskał dopiero w XIX w. Poszczególne rasy psa domowego różnią się:
- kształtem głowy – może być np. wydłużona, okrągła, kwadratowa itd.,
- uszami – od krótkich po długie,
- nieowłosionym ciałem lub pokrytym sierścią różnej długości,
- barwą umaszczenia,
- ogonem, który może mieć różną długość i kształt – np. prosty, sierpowaty.
Do dziś rozród psów domowych zwykle jest planowany przez człowieka. Samica ma dwa razy w roku ruję i może rozmnażać się w odstępie 6 miesięcy. Ciąża trwa około 9 tygodni, a jej efektem jest od jednego do piętnastu szczeniąt. Młode rodzą się ślepe (zaczynają widzieć ponad tygodniu) i karmione są mlekiem matki przez 8–10 tygodni. W zależności od rasy psy domowe żyją średnio od 6 do 14 lat.
Pies domowy: tam, gdzie człowiek, tam i on
Jak sama nazwa wskazuje, pies domowy jest silnie związany z człowiekiem. Zwierzę uważa go za przywódcę stada, okazuje mu swoją wierność i oddanie całej rodzinie.
Posiadanie psa pociąga za sobą wiele korzyści. Jego właściciele są zazwyczaj bardziej odporni na infekcje i szybciej powracają do zdrowia. Bezwarunkowa miłość czworonoga poprawia samopoczucie, a jego obecność pomaga żyć osobom samotnym. Regularne spacery z pewnością wpływają pozytywnie na kondycję i ogólny stan zdrowia oraz często sprzyjają zawieraniu nowych znajomości z innym właścicielami zwierząt. Pies zawsze powita cię z radością w drzwiach, rozbawi czy pocieszy, gdy wyczuje, że tego potrzebujesz.
Pies dla rodziny – jak wybrać?
Coraz więcej osób decyduje się na przygarnięcie psa domowego – ze schroniska, rasowej hodowli lub od kogoś znajomego. Przyjęcie pod dach nowego członka rodziny nie powinno jednak być przypadkową decyzją. W zależności od wyboru rasy powinieneś zastanowić się, czy:
- stać cię na jego wyżywienie i utrzymanie,
- zapewnisz mu wystarczająco dużo czasu i uwagi,
- zagwarantujesz mu odpowiednio dużo miejsca w domu lub mieszkaniu.
Przed podjęciem decyzji warto zawsze zajrzeć do fachowej literatury. Dowiesz się wówczas więcej na temat pupila, jego upodobań, w jaki sposób go wychowywać, na co może ewentualnie zachorować itd. Ta wiedza może być dla ciebie niezwykle cenna, jeśli chcesz być odpowiedzialnym opiekunem, a zarazem zapewnić swoim bliskim nieszkodliwego towarzysza.).
Łagodne rasy psów domowych
Jest wiele ras, które określa się jako spokojne. Psy łagodne z natury to takie, które:
- z reguły nie sprawiają kłopotów wychowawczych,
- szybko się uczą,
- są cierpliwe i posłuszne, wierne i oddane domownikom,
- reagują na komendy,
- lubią spacery i wspólną zabawę.
Ich łagodność przejawia się nie tylko w stosunku do ludzi, ale i pozostałych psów czy innych zwierząt. Stoisz przed dylematem, jakiego czworonoga wybrać dla rodziny? Poznaj najłagodniejsze rasy psów.
Owczarek szkocki długowłosy (collie)
Jest znanym bohaterem książki i serii filmów „Lassie, wróć!” oraz bardzo inteligentnym psem, szybko się uczy, reaguje na komendy. To pies lojalny i wierny domownikom, a do obcych podchodzi raczej z rezerwą. Z racji swojej energiczności uwielbia dużą przestrzeń i potrzebuje dużo aktywności fizycznej. Jeśli weźmiesz go do domu, pamiętaj, że potrzebuje co najmniej jednego dłuższego spaceru w ciągu dnia! Żyje zazwyczaj 14–16 lat.
Golden retriever
To pies domowy niezwykle przyjacielski i towarzyski, który bardzo szybko przywiązuje się do właściciela i domowników. Cechuje go posłuszeństwo i wierność oraz cierpliwość, dlatego sprawdzi się w domu, w którym mieszkają małe dzieci. Uwielbia ruch i zabawy na zewnątrz, w tym aportowanie. Żyje średnio 10–12 lat.
Beagle
To przyjazny i niezwykle aktywny czworonóg, który potrzebuje dużo ruchu. Lubi zabawy z dziećmi. Mimo iż ma łagodny temperament, to czasami może być uparty i niecierpliwy. Wystarczy jednak, że będziesz go szkolił już od pierwszych dni w domu. Żywiołowość tej rasy spada z wiekiem – im są starsze, tym bardziej wolą drzemkę na kanapie niż spacer. Żyje z reguły 12–15 lat.
Labrador
Uważany jest za klasyczny przykład psa rodzinnego. Inteligentny, kochający, wierny, pełen energii i empatii, nadaje się dla każdego miłośnika zwierząt. Szybko się uczy, słucha komend i chętnie wykorzystywany jest w dogoterapii lub jako asystent osoby niepełnosprawnej. Z racji jego potrzeby aktywności fizycznej weź pod uwagę kilka długich spacerów w ciągu dnia! Żyje średnio 12–14 lat.
Pudel
Pudel jest jedną z najbardziej inteligentnych ras psów na świecie. Bez problemu nauczysz go wiele w bardzo krótkim czasie. Posłuszny, wierny, czuły i skory do zabawy, zazwyczaj wybiera sobie jednego opiekuna, z którym tworzy najsilniejszą więź. Zamiast włosów ma sierść, która nie wypada prawie w ogóle. Jest psem długowiecznym, odpornym na choroby i może żyć nawet ponad 15 lat.
Shih tzu
To idealny pies domowy do bloku i dla rodzin z małymi dziećmi. Nie potrzebuje dużej przestrzeni, dużo śpi w ciągu dnia, nie ucieka i lubi bawić się z ludźmi. Żyje od 12 do 17 lat.
Buldog francuski
Mały, muskularny i krępej sylwetki, jest ostatnio chętnie wybierany na towarzysza. Łagodny, cierpliwy, skory do zabawy, nadaje się do mieszkania w bloku z małymi dziećmi. Aby nie przybierał nadprogramowych kilogramów, wymaga regularnej dawki ruchu i odpowiedniej diety. Żyje z reguły 10–14 lat.
Owczarek niemiecki
Lojalny, szybko i chętnie się uczy. Uważany jest za doskonałą rasę psów dla rodzin z małymi dziećmi z racji swojego łagodnego usposobienia i cierpliwości zwłaszcza w stosunku do najmłodszych. Aby jednak taki był, wymaga odpowiedniego ułożenia i sprawdzonego pochodzenia. Żyje średnio 9–13 lat.
Kundelek
Jeśli nie szukasz rasowego czworonoga, możesz do swojego domu zaprosić mieszańca! To często niezwykle wierny pies rodzinny, który łatwo zaadaptuje się do otoczenia, jest wdzięczny i uwielbia zabawę.
To tylko przykładowe łagodne rasy psów, których jest znacznie więcej. Bez względu na to, na jakiego się zdecydujesz, pamiętaj o tym, że każdy pies jest inny i wymaga indywidualnego podejścia. Od ciebie w dużej mierze zależeć będzie, jak go wychowasz. Nie zapomnij także o jego potrzebach – od pełnej miski aż po zabawę i pieszczoty.