Czerniak – jakie zwierzęta są narażone na ten nowotwór?
Czerniak, podobnie jak inne rodzaje nowotworów, jest diagnozowany przede wszystkim u zwierząt w podeszłym wieku. Najczęściej pojawia się w jamie ustnej, ale zdarzają się także przypadki zmian nowotworowych na pazurach. Rak w tych lokalizacjach przeważnie ma charakter złośliwy. Zarówno u ludzi, jak i u zwierząt może pojawić się także czerniak skóry. Jednak w przypadku psów zazwyczaj nie jest on złośliwy, a szanse przerzutów wynoszą maksymalnie 4%.
Chociaż czerniak u psa zwykle dotyka seniorów, to coraz częściej zdarzają się przypadki zachorowań u młodszych osobników. Najbardziej narażone są czworonogi z intensywną pigmentacją skóry oraz przedstawiciele takich ras jak golden retriever, terrier szkocki, jamnik czy pudel.
Czerniak jamy ustnej, skórny i łożyska pazura – objawy kliniczne
Czerniak jamy ustnej najczęściej będzie objawiać się nadmiernym ślinieniem, krwawieniami, przykrym zapachem z jamy ustnej oraz trudnościami z przeżuwaniem jedzenia. Z kolei zmiany na pazurach prowadzą do obrzęków łapek, odpadnięcia pazura oraz problemów z poruszaniem się. Typ skórny tego nowotworu zazwyczaj nie wywołuje objawów, ale guz jest widoczny i często ma charakterystyczną, ciemną barwę. Warto jednak wziąć pod uwagę, że zdarzają się czerniaki całkowicie pozbawione barwnika.
Rozpoznanie i badania histopatologiczne
Podstawą diagnostyki czerniaka u psa jest wywiad z właścicielem zwierzaka. Następnie lekarz weterynarii ogląda zmiany. Najbardziej kluczowe do postawienia właściwej diagnozy jest wykonanie biopsji cienkoigłowej lub pobranie wycinka do badania histopatologicznego, które pozwoli ocenić rodzaj komórek, z jakich składa się nowotwór. Często zaleca się także wykonanie badań krwi, USG jamy brzusznej oraz RTG klatki piersiowej, by ocenić ogólny stan pacjenta.
Leczenie chirurgiczne
Zabieg chirurgiczny to najskuteczniejsza metoda leczenia czerniaka u psa. Niezbędne jest usunięcie guza z dużym zapasem tkanki, a następnie wysłanie materiału do oceny. Zwykle to wystarczające działanie, by wyleczyć nowotwór skóry, jednak czerniaki pazurów i jamy ustnej często dają odległe przerzuty do węzłów chłonnych w okolicy ogniska i narządów wewnętrznych, a zwłaszcza płuc. W dodatku mają tendencje do miejscowej wznowy.
Radioterapia i inne terapie onkologiczne
Radioterapia jest stosunkowo rzadko stosowana przez polskich weterynarzy. Może wydłużyć czas przeżycia psów z nieoperacyjnym nowotworem i opóźnić odrastanie zmian, które nie zostały usunięte całkowicie. Chemioterapia również stanowi leczenie pomocnicze, jednak samodzielnie nie wykazuje efektów. Z kolei elektrochemioterapia jest najnowszą kuracją i polega na ostrzyknięciu tkanek lekami przeciwnowotworowymi.
Czerniak u psa we wczesnym stadium może być całkowicie uleczalny, dlatego niezwykle kluczowe jest szybkie udanie się do kliniki weterynaryjnej w razie zauważenia jakichkolwiek niepokojących zmian na skórze czy innych objawów. Leczenie chirurgiczne nawet w przypadku złośliwych guzów w jamie ustnej i na pazurach daje zadowalające efekty, ponieważ średni czas przeżycia psów po tych operacjach wynosi od 6 do 8 miesięcy.
