Dla kynologii tę rasę „odkrył” i opisał Michel Gaudois w 1968 roku. Wcześniejsze próby usystematyzowania cech tej odmiany nie były wystarczająco precyzyjne. Aidi odznaczają się siłą i zwinnością, mają muskularną budowę ciała i kudłatą sierść, która dobrze chroni je przed chłodem i deszczem. Potrafią funkcjonować nawet w najcięższych warunkach klimatycznych. Podstawowym przeznaczeniem psa tej rasy było stróżowanie. Bronił ogrodzonych posesji przed włamywaczami, a trzody i rogacizny przed atakami dzikich zwierząt. Bez długotrwałej i konsekwentnej socjalizacji owczarki Atlasu nie nadają się do trzymania w domu lub mieszkaniu. Ceny szczeniąt z rodowodem zaczynają się od 1500 zł – ale nie w Polsce.
Aidi – podstawowe informacje
| ? Rozmiar | wysokość w kłębie: od 52 do 62 cm masa ciała: ok. 25–35 kg |
| ⭐ Szata | sierść: półdługa, z piórami na ogonie, gruba, raczej szorstka maść: płowa, brązowa, czarna – wszystkie mogą mieć białe nakrapianie |
| ❤️ Długość życia | 10–12 lat |
| ? Charakter | wierny, czujny, obronny, odważny |
Wzorzec rasy aidi według klasyfikacji FCI – wymiary, waga, wygląd psa
Pierwsza oficjalnie zarejestrowana hodowla powstała w 1970 r. w Maroku, w okolicach Oulad Dlim (Ouled Dlim). Księgi rodowodowe otwierają pies o imieniu Rick d’Ouled Dlim oraz suka Reboula. Opisem wzorca dla psów tej rasy zajął się wspominany wcześniej M.Gaudois – założył nawet Marokański Klub Aidi, któremu przez wiele lat przewodniczył. Do dziś owczarki z gór Atlas występują przede wszystkim w rejonach północnej Afryki. W Polsce trudno spotkać przedstawicieli tej rasy.
W systemie klasyfikacyjnym Międzynarodowej Federacji Kynologicznej aidi zostały zaliczone do grupy II, w której znajdują się pinczery, sznaucery, molosy i szwajcarskie psy do bydła. Należą do sekcji 2.2, czyli molosów typu górskiego, i nie podlegają próbom pracy.
Rozmiary psa
Jak duże są aidi? Pies średniej wielkości ma od 52 do 62 centymetrów wysokości w kłębie, podobnie suki. Waga dorosłych, zdrowych osobników wynosi 25–35 kilogramów.
Wygląd psa
Według FCI aidi występuje w umaszczeniu dowolnym. Szata powinna być jednolita, pręgowana lub z łatami i plamami, dopuszczalne białe znaczenia.
Najczęściej sierść psów ma kolor:
- płowy;
- piaskowy;
- rudy;
- kasztanowy/czekoladowy;
- czarny.
Ciało jest gęsto owłosione, sierść przynajmniej średniej długości. Wokół szyi tworzy kryzę – grzywa jest dobrze widoczna zwłaszcza u samców. Głowa powinna być proporcjonalna do reszty ciała, osadzona na dobrze umięśnionej szyi.
Aidi wyróżnia krzepka budowa ciała z lekko wklęsłą linią tułowia. Ogon jest długi, sięgający stawu skokowego. Ma kształt szabli z „pióropuszem” z sierści. Wargi i nos są ciemne, mocno pigmentowane. Uszy średnie, ukośnie osadzone i lekko zaokrąglone na końcach, załamane w połowie długości. Oczy z kolei duże lekko skośne, z pigmentowanymi powiekami.
Aidi to psy myśliwskie i obronne – potrzebują odpowiednich warunków
Natura wyposażyła psy aidi we wszystkie narzędzia potrzebne do polowania na zwierzynę. Mają mocne szczęki i pazury. W Afryce wyspecjalizowały się w wyłapywaniu żbików, które nieustannie krążyły wokół obozowisk koczowników. Są czujne, niezwykle wytrzymałe i mają znakomity zmysł węchu. Pomimo niekwestionowanego instynktu łowieckiego, tych czworonogów nie spotkasz w żadnym konkursie pracy psów myśliwskich.
Aidi zachowuje dużą ostrożność wobec obcych. Pozostaje ufny wobec swoich opiekunów, ale postępuje w sposób niezależny. Nie jest to pies dla osób niestabilnych, niedoświadczonych i mało konsekwentnych. Owczarek z gór Atlas potrzebuje dużo wolnej przestrzeni i ruchu na świeżym powietrzu. Nie należy go zostawiać na długo w zamkniętym pomieszczeniu w samotności. Kontakty z małymi dziećmi i innymi zwierzętami należy nadzorować.
Podstawowe zasady pielęgnacji i odżywiania psów rasy aidi
Pomimo gęstej sierści psy tej rasy nie potrzebują częstego czesania. Jeżeli nie wymaga tego szczególna sytuacja, dwie kąpiele rocznie w zupełności wystarczą. Będący przedstawiciele rasy aidi pies powinien przechodzić standardowe dla zwierząt procedury:
- szczepienie;
- odrobaczanie;
- czyszczenie uszu;
- sprawdzanie ciała pod kątem obecności pasożytów po spacerze.
Żywienie psa
Optymalny tryb karmienia aidi to 2–3 posiłki dziennie, podawane regularnie. Ich wielkość należy dostosować do poziomu aktywności psa. Psy nie wykazują szczególnych predyspozycji genetycznych do tycia, ale przy zbyt dużej wadze wzrasta ryzyko dysplazji bioder, łokci oraz zwichnięcia rzepki. Prawidłowo prowadzony aidi żyje przez 10–12 lat.
Ile kosztuje szczeniak Aidi? Cena zależy od kraju oraz poziomu hodowli
Z zakupem takiego psiaka możesz mieć problem, bo w Polsce tej rasy praktycznie się nie hoduje. Jeśli chcesz mieć pewność co do rodowodu – a tym samym zdrowia małego owczarka z gór Atlas – wybierz hodowlę zarejestrowaną w FCI. Celu w takiej kraje jak Francja, Maroko lub inne wymieniane wcześniej państwo Afryki. W Europie szczeniaki aidi kosztują 500–800 €, czyli ok. 2300–3800 zł. Przy zakupie zagranicznym trzeba jeszcze doliczyć koszty:
- administracyjne;
- transportowe;
- opieki;
- wyżywienia;
- szkolenia.
Aidi to prawdziwe wyzwanie dla opiekuna, który decyduje się na jego zakup. Dokładnie przemyśl swoją decyzję i upewnij się, że zapewnisz psu odpowiednie warunki bytowe. Jeśli nawiążesz z nim nić porozumienia, zyskasz najwierniejszego stróża!
Bibliografia
FCI-Standard N° 247 / 05. 05. 2003, https://www.zkwp.pl/wzorce/247.pdf, wersja polska: czerwiec 2010, data publikacji obowiązującego wzorca: 25.03.2003.
Fot. główne: HichamB via Wikipedia, CC BY-SA 4.0