Popiół surowy to niezbędny element dobrego składu karm dla zwierząt. Nie znaczy to, że do karmy został dodany popiół, a jedynie, że został określony jej skład analityczny. Co to znaczy, i czym jest popiół surowy?
Czym jest popiół surowy?
Surowy popiół to rodzaj określenia na składniki mineralne, czyli substancje nieorganiczne zawarte w karmie. Nazewnictwo jest dość mylące – znalezienie popiołu surowego na liście składu karmy może sugerować, że popiół jest stosowany jako chemiczny wypełniacz. W posiłku nie ma jednak dodatku żadnego popiołu, a z pewnością nie jest to zbędny odpad po drewnie. Czym więc jest popiół surowy?
Popiół surowy to oznaczenie analitycznego składu minerałów obecnych w karmie. Wskazuje on rzeczywistą ilość składników takich jak magnez, wapń czy sód w porcji posiłku. Nazwa nawiązuje do metody określania tej ilości. Aby ją ocenić, próbka karmy jest spalana w wysokiej temperaturze. Pod wpływem spalania masa organiczna, czyli węglowodany, białko i tłuszcze, ulega zniszczeniu, pozostawiając jedynie masę nieorganiczną, a więc makro- i mikroelementy w formie popiołu.
W skład popiołu wchodzą między innymi minerały takie jak:
- magnez;
- wapń;
- sód;
- żelazo;
- fosfor;
- potas;
- siarka;
- bar.
Zawartość pierwiastków mineralnych w próbce popiołu zależna jest od źródła jego otrzymania.
Jak oznacza się mineralizację karmy za pomocą popiołu surowego?
Oznaczenie popiołu surowego w karmie odbywa się poprzez spalenie próbki karmy w bardzo wysokiej temperaturze (ok. 550–600 stopni Celsjusza). Próbka zazwyczaj jest spalana przez kilka godzin w piecu muflowym lub elektrycznym. Wysokie temperatury powodują całkowite spalenie się materii organicznej. Jedyna pozostałość po karmie to właśnie garstka popiołu. Po jej analizie da się określić, jakie składniki mineralne i w jakiej ilości wchodzą w skład karmy.
Popiół surowy w karmie
Dzięki obecności popiołu w karmie możemy określić ilość składników mineralnych w danym produkcie. Popiołu nie powinno być w zbilansowanej karmie ani za dużo, ani za mało, a za średnią wartość określa się 5–9% popiołu w karmie suchej. Zbyt wysoka zawartość popiołu to sygnał, że bazą składową karmy jest mączka kostna, źle trawiona przez zwierzęta. Zbyt niska to z kolei ryzyko obecności chemicznych dodatków wiążących wodę. Składniki mineralne mają natomiast niebagatelne znaczenie w diecie zwierzaka:
- wchodzą w skład komórek, enzymów i hormonów;
- są materiałem budulcowym kości, skóry i włosów;
- regulują gospodarkę wodno-elektrolitową w organizmie;
- utrzymają równowagę kwasowo-zasadową w organizmie;
- wspomagają pobudliwość nerwów;
- stymulują regenerację mięśni.
Pośród psiarzy istnieją opinie o negatywnym wpływie zawartości popiołu w karmie na zdrowie zwierzęcia, w większości wynikają jednak z braku zrozumienia znaczenia kryjącego się pod nazwą. Potencjalne problemy mogą wiązać się z wysoką obecnością składników mineralnych w konkretnych dietach. Tutaj jednak wystarczy upewnić się, że żywimy psa prawidłowo zbilansowaną karmą dostosowaną do stanu jego zdrowia. Wysokiej jakości produkty obecne na rynku mają odpowiednie formuły, biorące pod uwagę nie tylko minimalne, ale i maksymalne zalecane zawartości składników mineralnych w zwierzęcej diecie.
Jak znaleźć składnik na etykiecie karmy?
Popiół surowy powinniśmy móc łatwo znaleźć w tabeli wskazującej skład analityczny karmy – czyli obok białka, węglowodanów czy tłuszczy. Czasem jego zawartość określona jest po prostu jako procent składników mineralnych, pozostałości procesu spalania lub materia nieorganiczna. Nazwy te w karmach dla zwierząt stosowane są zamiennie, jedyną naukową nazwą jest jednak określenie popiół surowy. Jeśli etykieta jest w języku angielskim, należy szukać określeń takich jak raw ash lub crude ash.
Wysokiej jakości karmy zawierają średnio 5–9% popiołu w suchej masie karmy oraz około 3% w karmie mokrej. Informacje na temat zawartości popiołu surowego są wymagane ustawowo w Unii Europejskiej – brak tego składnika na etykiecie świadczy więc o kiepskiej karmie.
Wiesz już, co tak naprawdę oznacza tajemniczy popiół surowy w składzie karmy psa i kota. Jego wskaźnik podpowiada, który produkt będzie najlepszy dla zdrowia i będzie zawierał składniki takie jak wapno czy magnez. Nie przegap ilości popiołu przy kolejnej analizie karmy!