Jak widzi pies? Nasi czworonożni przyjaciele opierają się na innych zmysłach, szczególnie na węchu, jednak wzrok także odgrywa dużą rolę w ich percepcji. Psy widzą niektóre kolory, jednak ich postrzeganie świata narządem wzroku jest inne niż nasze własne.
Przez wiele lat panowało przekonanie, że psy mają przed oczami świat w odcieniach szarości. Część osób uważa, że pies nie jest w stanie dostrzec swojego odbicia w lustrze ani obrazu telewizora. Naukowcy są dzisiaj w stanie odpowiedzieć zarówno na pytanie, jakie kolory widzą psy, jak i wyjaśnić, w jaki sposób postrzegają one rzeczywistość.
Jak widzą psy – oko psa
To, w jaki sposób pies postrzega świat, jest zależne od mechanizmów, które odróżniają jego percepcję rzeczywistości od tej człowieka. Anatomiczne szczegóły psiej gałki ocznej nie odbiegają znacząco od budowy naszych organów wzrokowych. Różnice polegają przede wszystkim na systemie połączeń między wzrokiem a innymi zmysłami.
Należy jednak zaznaczyć, że różnice między naszymi a psimi oczami jak najbardziej istnieją. Co prawda i my i nasi pupile posiadamy dwa rodzaje receptorów: czopki i pręciki, różnimy się jednak znacznie, jeśli chodzi o ich ilość. Podczas gdy oko człowieka wyposażone jest w trzy czopki, w przeciwieństwie do dwóch psich, co pozwala nam rozpoznawać szerszą gamę barw, czworonogi mają znacznie więcej pręcików. Te receptory pozwalają im na lepsze rozróżnianie rzeczy jasnych od ciemnych, a także ułatwiają rozpoznawanie szybko poruszających się przedmiotów.
W mózgu człowieka niezwykle duży obszar zajmowany jest przez system wzrokowy. Tymczasem psy w nieco mniejszym stopniu polegają na wzroku. Bodźce odbierane są przez nie za pomocą innych zmysłów, wśród których prym wiedzie węch. Bardzo ważny jest także słuch. Bodźce wzrokowe mają jedynie potwierdzać impulsy, które najpierw trafiają do psa za pośrednictwem słuchu i węchu.
Czy to oznacza, że wzrok psa jest dużo gorszy od wzroku człowieka? Faktycznie jest nieco uboższy. Wynika to z procesów ewolucyjnych, podczas których u poszczególnych organizmów wykształciły się te zmysły, które były bardziej potrzebne do przetrwania. Człowiek pierwotny, wybierając się na polowanie, musiał rozpoznawać między liśćmi wszystkie detale. Dlatego posiadamy dużą ostrość wzroku i bardzo dobrze rozróżniamy kolory. Psy polowały głównie po zmierzchu na obiekty, które pozostawały w ciągłym ruchu. Były to warunki, do których ich wzrok musiał się dostosować.
Jak pies widzi kolory?
Dla wielu opiekunów najbardziej interesujące jest to, jakie kolory rozpoznają psy. Tak jak już zostało napisane, przez wiele lat panowało przekonanie, że psy rozpoznają żadnych barw, a ich świat istnieje wyłącznie w szarościach. Tymczasem już w latach osiemdziesiątych na jednym z amerykańskich uniwersytetów dowiedziono, że pies jest w stanie rozpoznawać niektóre kolory.
U psa, tak samo zresztą, jak u człowieka, za rozpoznawanie kolorów odpowiedzialne są czopki, czyli receptory umieszczone na siatkówce. W naszych oczach funkcjonują trzy rodzaje czopków, które wrażliwe są na barwę czerwoną, zieloną i niebieską. Wspólnie są one w stanie rozróżnić ponad dziesięć milionów różnych barw. A na jaki kolor widzą psy?
Psia gałka oczna posiada nieco mniej czopków niż ludzka. Zwierzęta te posiadają dwa rodzaje receptorów, które wrażliwe są na kolor żółty i niebieski. Mówi nam to tyle, że psy rozpoznają kolory, chociaż w dużo bardziej ograniczonym spektrum niż ludzie.
Psy rozpoznają głównie te dwa kolory – odcienie żółtego i niebieskiego. Nie mają one czopków odpowiedzialnych za rozpoznawanie koloru czerwonego, więc prawdopodobnie nie potrafią w pełni rozpoznawać tej barwy. Przedmioty w kolorze czerwonym najprawdopodobniej interpretowane są przez nie jako czarne lub ciemnoszare.
Wzrok psa a dobór odpowiednich zabawek
Mając już świadomość tego, jak psy widzą kolory, można zastanawiać się, czy barwa kupowanych dla nich zabawek ma znaczenie. Psy posługują się przede wszystkim węchem, więc rzuconą w trawę piłkę z łatwością znajdą. Niektóre z nich będą dla nich jednak zdecydowanie lepiej widoczne.
W sklepach zoologicznych bardzo popularne są zabawki i akcesoria w intensywnie czerwonych barwach. Dla człowieka są one doskonale widoczne we wszystkich warunkach. Tymczasem pies może mieć nie lada problem z dostrzeżeniem czerwonej zabawki rzuconej w trawę. Ma ona bowiem dla niego dokładnie taką samą barwę, jak otoczenie.
Jeżeli zależy ci na zabawce, która będzie dobrze widoczna dla psa, wybierz taką, która wykonana jest w widocznych przez niego kolorach. Weź także pod uwagę kolor podłoża, na którym będziecie się bawić. Świetnie sprawdzają się piłki i inne zabawki w różnych odcieniach niebieskiego. Najlepiej wybierać takie, które łączą w sobie kolor niebieski i żółty.
Jak widzi pies? Postrzeganie obiektów w ruchu
Ewolucyjne mechanizmy sprawiły, że psy bardzo dobrze rozpoznają poruszające się obiekty. Pod tym względem ich wzrok jest dużo bardziej wrażliwy niż wzrok człowieka. Jako opiekun psiaka na pewno wielokrotnie zwracałeś uwagę na to, że biegnąca wiewiórka natychmiast przykuwa wzrok twojego pupila, natomiast mały zwierzak pozostający w bezruchu może zostać całkowicie niezauważony. Nie bez znaczenia dla wielu zwierząt zastyganie bez ruchu jest mechanizmem obronnym, wykształconym w celu uniknięcia drapieżnika.
Wiedzę o tym, w jaki sposób pies postrzega obiekty w ruchu, bardzo dobrze widać w czasie zabawy. Elementy poruszające się są dla psiaków zdecydowanie bardziej atrakcyjne niż te, które są statyczne. W sytuacji, kiedy spotkasz psa, którego się obawiasz, najrozsądniej będzie pozostać bez ruchu.
Czy pies widzi w nocy? Psie oko a widzenie w ciemności
Powszechną wiedzą jest to, że koty widzą w ciemności, jednak mało kto zdaje sobie sprawę z tego, że psy także poruszają się w półmroku lepiej niż ludzie. Podobnie jak u kotów, wynika to z procesów ewolucyjnych. Psy polowały zazwyczaj od zmierzchu do świtu.
Chociaż pies posiada mniej czopków odpowiedzialnych za kolory, to jednak ma on więcej fotoreceptorów, które pozwalają na rozpoznawanie kształtów w bardzo słabym oświetleniu. Tuż za siatkówką znajduje się makata odblaskowa, która przekierowuje promienie słoneczne z powrotem na nią. To właśnie makata sprawia, że oczy psów na zdjęciach zrobionych w nocy świecą się na zielono lub żółto, a nie tak jak u człowieka – na czerwono.
Bardzo duża powierzchnia rogówki, obszerna źrenica, soczewka skutecznie skupiająca światło – to wszystko sprawia, że psy potrzebują o wiele mniej światła niż ludzie, żeby dobrze rozpoznawać obiekty po zmroku.
Jak widzi pies – szersze pole widzenia
Bardzo ciekawą kwestią jest także pole widzenia, czyli cały obszar, który jest się w stanie objąć wzrokiem bez konieczności obracania głowy.
W przypadku ludzi pole widzenia obejmuje około stu osiemdziesięciu stopni, przy czym obszar widzenia obuocznego to aż sto czterdzieści stopni. Psy tymczasem posiadają pole widzenia o szerokości dwustu pięćdziesięciu stopni. Obszar widzenia obuocznego to u nich jedynie od trzydziestu do sześćdziesięciu stopni, w zależności od rasy. Oznacza to, że zwierzaki mają nad nami dużą przewagę i są w stanie dostrzec nas, nawet kiedy my nie bylibyśmy w stanie ich rozpoznać.
Pamiętaj jednak, że ze względu na budowę ciała nasza perspektywa jest szersza niż perspektywa psów. Ludzie są wyżsi od zwierząt i dzięki temu szybciej mogą dostrzec zagrożenie takie jak nadjeżdżający samochód. Szczególnie psy małych ras mają bardzo ograniczone możliwości dostrzegania niebezpieczeństwa. Branie odpowiedzialności za zwierzaka jest jednym z najważniejszych elementów bycia opiekunem.
Jak psy widzą telewizję?
Wielu opiekunów z pewnością zastanawia się, czy ich pupile rozpoznają to, co dzieje się na ekranie telewizora. Owszem, chociaż w dużej mierze zależy to od modelu odbiornika. To, że człowiek jest w stanie widzieć wszystko, co dzieje się na ekranie, jako płynną całość, wynika z tego, że nasze oko odbiera migotanie o mocy 55 Hz. Wzrok psa wyłapuje drgania o częstotliwości aż 75 Hz. Oznacza to, że pies odbiera telewizję jako szybko zmieniającą się serię zdjęć.
Aby przesuwający się na ekranie obraz był dla psa atrakcyjny, telewizor musiałby mieć częstotliwość wyświetlania obrazu, która sięga powyżej 75 Hz. Obecnie jest to już możliwe w większości najnowocześniejszych odbiorników.
Co daje nam wiedza o tym, jak psy widzą świat i rozróżniają kolory?
Psy postrzegają świat inaczej niż ludzie. Wynika to z wielu kwestii, przy czym jedna z najważniejszych determinowana jest przez anatomię gałki ocznej. Wbrew powszechnemu przekonaniu psy rozpoznają kolory, jednak nie dostrzegają wszystkich barw, jakie dostrzega ludzkie oko. Nie warto jednak być z tego powodu rozczarowanym. Procesy ewolucyjne wyposażyły je w dokładnie takie umiejętności, jakie są im potrzebne.
Psy mają szersze pole widzenia niż człowiek i zdecydowanie lepiej widzą w ciemności. Mając informację na temat tego, jak zwierzak postrzega rzeczywistość, można lepiej go rozumieć i, tym samym, budować z nim lepszą relację. Nie chodzi wyłącznie o możliwość kupowania zabawek i akcesoriów, które będą dla psa lepiej widoczne. Mowa także o lepszym rozumieniu psa podczas szkolenia i wspólnej zabawy.
