Uznaje się, że owczarek portugalski jest blisko spokrewniony z owczarkami katalońskim i pirenejskim. Oznaczałoby to, że wspólnym przodkiem tych ras są psy, które trafiły w ten region Europy dzięki Rzymianom. Niesamowita inteligencja i bystrość tego czworonoga sprawiają, że przez lata świetnie sprawdzał się w pilnowaniu i zaganianiu owiec na pastwiskach nieopodal Serra de Aires.
| Rozmiar | wysokość w kłębie: suki od 42 do 52 cm, psy od 45 do 55 cm; masa ciała: od 17 do 27 kg |
| Szata | sierść: długa, falista albo prosta, nieco kozia, tworzy brodę, wąsy, brwi; bez podszerstka; maść: żółta, płowa, kasztanowa, wilczasta, szara, czarna z podpalaniem |
| Długość życia | 12–14 lat |
| Charakter | żywy, nieufny wobec obcych, czujny, przywiązany do opiekuna, inteligentny, wszechstronny |
Portugalski pies stróżujący – wygląd i budowa
Owczarek portugalski jest bardzo podobny do swojego pobratymca rasy pirenejskiej. Ma dosyć długi włos, który w okolicach oczu mocno opada, zasłaniając mu widok. W dotyku jego sierść przypomina kozią, co sugeruje intensywną szorstkość włosia. Umaszczenie utrzymywane jest w barwach kasztanowej, żółtej, płowej, a nawet szarej podpalanej.
Jest to pies duży, który w kłębie osiąga wielkość sięgającą 55 cm. Waga utrzymuje się w przedziale 17–25 kg. Zwykle psy są tylko nieznacznie większe od suk. Owczarek portugalski ma dobrze zaznaczone łapy, a jego chód jest nieco małpi. Budowa jego tułowia jest wydłużona, z delikatnie uniesionym zadem. Ogon nie jest zbyt długi, zwykle sięga stawu skokowego. Oczy natomiast są ciemne, okrągłe, a uszy zwisające. Wyjątkiem są sytuacje, gdy są przycinane – wtedy stoją. Zauważalny jest wyraźny przełom czołowy, zaś sama głowa jest szeroka i mocna.
Owczarek portugalski i jego charakter
Od lat utrzymywany jest do samodzielnego prowadzenia stad na górskich pastwiskach. Stąd jego umiejętność pracy bez pasterza. Pies ten jednak musi być oswojony z samotnością, by nie wykazywał niepożądanych zachowań. Szkolenie należy rozpocząć jak najwcześniej. Owczarek portugalski jest psem raczej łatwym do prowadzenia. Bardzo ważne jest wyraźne postawienie granic zachowania, ponieważ bez tego pupil będzie skłonny do dużej niezależności. Z natury bardzo lubi aktywnie spędzać czas na powietrzu, gdzie wykonuje regularne obchody, niczym stróż. Bardzo dobrze reaguje też na osoby obce, intensywnie szczekając. Nie jest przy tym wobec nich agresywny.
Owczarek portugalski i jego wymagania wobec ludzi
Temu portugalskiemu psu pasterskiemu należy zapewnić odpowiednią dawkę ruchu. Uwielbia spacery, ale lubi się też porządnie zmęczyć. Bardzo ceni sobie zabawy z różnymi członkami rodziny, co skłania do zakupu jako domowego czworonoga. Pamiętaj j jednak, że dzieci muszą okazywać mu szacunek podczas zabaw. Owczarek portugalski, któremu nie poświęca się wystarczającej uwagi, może zniszczyć sporo rzeczy w mieszkaniu lub ogrodzie. Z tego powodu postaraj się zapewnić mu odpowiednio dużo towarzystwa i aktywności.
Umiejętności prowadzenia stada samodzielnie i odganiania intruzów dowodzą, że pies ten ma spory dystans do obcych. Możesz być z niego zadowolony, jeśli w domu ma pełnić rolę stróża. Chociaż nie jest przesadnie hałaśliwy, z pewnością da znać o nadchodzącej osobie, której nie zna.
Owczarek portugalski a jego relacje z innymi zwierzętami
Pies ten pozbawiony jest silnego instynktu łowieckiego. Dlatego obecność w domu kota, czy innych zwierząt nie będzie wywoływało w nim potrzeby ganiania członka zwierzęcej rodziny. Warto zapewnić jednak zwierzętom domowym (pies i kot) wspólne dorastanie, bo w innym wypadku asymilacja nie zawsze musi przebiegać bardzo łagodnie.
Portugalski pies stróżujący – zdrowie i choroby
Jego rzadkie występowanie poza rodzimą Portugalią może być spowodowane specyficzną tolerancją klimatu. Chociaż jest to pasterski owczarek, portugalski klimat służy mu najlepiej. Nie znosi zbyt dobrze ostrego mrozu, więc nie należy go zbytnio narażać na niskie temperatury. Podobnie jest z upałami, gdyż wymaga stałego dostępu do wody i sporej ilości cienia. Poza tymi obostrzeniami klimatycznymi pies ten jest raczej odporny na choroby. Nie zapada na wrodzone schorzenia ani genetycznie uwarunkowane skłonności do jednostek chorobowych. Dla zachowania odpowiedniej wagi trzeba jednak zapewnić mu sporo aktywności.
Owczarek portugalski – prawidłowa pielęgnacja
Biorąc pod uwagę bujną i szorstką sierść tego niezwykle inteligentnego psa, łatwo jest sprawić, że powstaną na niej kołtuny. Z tego powodu już od szczeniaka trzeba go przyzwyczajać do szczotkowania. Owczarek portugalski podczas codziennych obserwacji i spacerów, a także stróżowania w przydomowym ogrodzie może zebrać sporo liści, trawy, gałązek i innej roślinności. Po każdej takiej eskapadzie warto go odpowiednio wypielęgnować. Jeśli jednak mowa o rutynowych zabiegach „upiększających”, czesanie raz w tygodniu stanowczo wystarczy.
Dieta pasterskiego owczarka portugalskiego – jak go karmić?
Pies ten nie ma szczególnie wybrednego podniebienia. Jest czworonogiem, który pracuje na wsiach, więc nie musi być stale żywiony pożywieniem wysokiej klasy. Dla zachowania go w dobrej kondycji wystarczą dwa posiłki dziennie. Zdecydowanie lepiej jest rano zaproponować mu mniejszą strawę tak, by podczas codziennych aktywności nie czuł się ociężały. Wieczorny posiłek powinien być natomiast zjedzony w spokoju. Biorąc pod uwagę te fakty, owczarek portugalski nie jest psem zbyt kosztownym w utrzymaniu. Zwykle wystarczy ok. 120 zł miesięcznie, by solidnie go wykarmić.
Hodowla owczarka portugalskiego – gdzie występuje?
W zdecydowanej większości pies ten jest hodowany w Portugalii. Poza jej granicami jest niestety dosyć rzadko spotykany, chociaż w Polsce można również spotkać kilka egzemplarzy. W kraju zainteresowanie rasami pasterskimi jest jeszcze dosyć niskie. Poza tym hodowla wymaga sporej otwartej przestrzeni i zaspokajania psich potrzeb zarówno fizycznych, jak i umysłowych.
Owczarek portugalski – cena psa z rodowodem
Z racji tego, w Polsce nie sposób spotkać hodowli tego czworonoga, przy zakupie pozostają jedynie źródła zagraniczne, a konkretnie – portugalskie. Gdy znajdziesz docelową hodowlę, która profesjonalnie prowadzi rasę, powinieneś przygotować się na wydatek rzędu 800 euro. Cena takiego szczeniaka może jednak oscylować nawet w granicach 1000 euro, co jest całkiem spora kwotą w przypadku psa domowego.
Historia rasy owczarka portugalskiego
Owczarek portugalski wywodzi się z dawnego regionu Alentejo, który obejmował swoim obszarem ponad 30% powierzchni Portugalii. Pies tej rasy był i nadal jest szczególnie użyteczny przy zaganianiu owiec, kóz, krów, koni, a nawet świń. Trudno jest dokładnie określić pierwsze wzmianki na temat tego czworonoga, ponieważ dawniej nie przykładano większej wagi do wiejskich psów. Za takiego właśnie był (i niekiedy nadal jest) uznawany ten uroczy owczarek. Obecnie miłośnicy rasy znajdują się głównie w Portugalii, Francji, ale też Skandynawii i na Wyspach Brytyjskich. Co ciekawe, jedna z pierwszych suczek obecnych w Polsce przyjechała do kraju z Finlandii.
Dla kogo jest owczarek portugalski?
Psy pasterskie uwielbiają ruch i to samo dotyczy tego inteligentnego owczarka. Trudno będzie zapewnić mu odpowiednie warunki życiowe w osiedlowym mieszkaniu. Osoby starsze mogą sięgnąć po tego pupila, jednak warunkiem jest zapewniona mu odpowiednia ilość fizycznej aktywności. Rodziny z dziećmi i innymi zwierzętami śmiało mogą sięgnąć po owczarka portugalskiego. Najlepiej będzie mu w przydomowym ogrodzie. Jest to pies, który akceptuje podróże, jednak musi być do nich odpowiednio wcześnie przygotowywany.
Ciekawostki na temat owczarka portugalskiego
W niektórych kręgach pies ten nazywany jest również małpką. Wszystko przez jego zachowanie i bardzo charakterystyczny sposób poruszania się. Jest to pies bardzo inteligentny, który uwielbia stroić przeróżne miny. Podczas zabawy jest aktywny i zaskakuje pomysłami i błyskotliwością. Co niezwykle interesujące, owczarek portugalski nie musi być szkolony do pracy z bydłem – jest w stanie samodzielnie odpowiednio zachowywać się względem do stada i kierować je we właściwe miejsce. Gdy jednak podda się go nauce, robi bardzo szybkie postępy i może zaskakiwać właściciela efektami jego pracy.
Bibliografia
Wzorzec FCI nr 93/30.03.2009, https://www.zkwp.pl/wzorce/93.pdf, wersja polska: grudzień 2010, data publikacji obecnej wersji wzorca: 04.11.2008.